tư mã ý là ai

Tấn Tuyên Đế Bạn đang xem: tư mã ý là ai
Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế- Tư Mã Ý
Tên
Tự	Trọng Đạt (仲達)
Thông tin cậy chung
Thế lực	Tào Ngụy
Chức vụ	Thái phó
Sinh	179 Ôn, Tiêu Tác, Hà Nam (Trung Quốc)
Mất	7 mon 9, 251
Miếu hiệu	Cao Tổ(晋高祖)
Thụy hiệu	Tuyên Hoàng Đế (宣皇帝)

Tư Mã Ý (chữ Hán: 司馬懿; 179 – 7 mon 9, 251), biểu tự động Trọng Đạt (仲達), là ngôi nhà chủ yếu trị, ngôi nhà quân sự chiến lược đáp ứng nước Tào Ngụy thời kỳ Tam Quốc vô lịch sử hào hùng Trung Quốc. Ông cũng chính là người bịa hệ thống móng mang đến ngôi nhà Tây Tấn thay cho thế ngôi nhà Nguỵ.

Ông sở hữu công rộng lớn bảo đảm được Tào Ngụy trước những cuộc Bắc trị của Gia Cát Lượng. Sau một khoảng tầm thời hạn nhiều năm nhẫn nhịn Tào Sảng nhằm hóng thời cơ, ông vẫn tổ chức một cuộc lật sụp ngoạn mục vô năm 249, khiến cho nhà vua Nguỵ chỉ với tồn bên trên trên lý thuyết. Từ cơ địa điểm quyền lực tối cao nhất của ông vô triều đình ngôi nhà Ngụy vẫn nối tiếp được gửi gửi gắm mang đến nhì con cái ông là Tư Mã Sư và Tư Mã Chiêu cầm quyền lực tối cao thực tiễn ở trong phòng Ngụy, tạo nên nền móng mang đến con cháu của ông là Tư Mã Viêm soán mái ấm Ngụy, xây dựng ngôi nhà Tấn, thống nhất Trung Hoa, xong xuôi thời kỳ Tam Quốc.

Sau Lúc ngôi nhà Tấn xây dựng, Tư Mã Ý và đã được con cháu bản thân truy tôn thụy hiệu là Tuyên hoàng đế (宣皇帝), miếu hiệu là Cao Tổ (高祖), nên còn được gọi là Tấn Cao Tổ (晉高祖) hoặc Tấn Tuyên Đế (晋宣帝).

Thiếu thời[sửa | sửa mã nguồn]

Gia tộc Tư Mã tự động cho bản thân mình là con cái con cháu của Cao Dương, hậu duệ của Trùng Lê, hạ quan liêu Chúc Dung. Từ thời viễn cổ cho tới triều Thương đều lưu giữ chức Hạ quan liêu. Đến thời ngôi nhà Chu, Hạ quan liêu thay đổi trở thành Tư Mã. Thời vua Chu Tuyên vương vãi, tiên tổ Trình Bác Hưu Phụ sở hữu công bình tấp tểnh Từ Châu nhưng mà phong bọn họ Tư Mã trở thành quý tộc. Đời loại 12, Tư Mã Ngang theo dõi Hạng Vũ khử Tần, được ban tước đoạt Ân vương vãi, đóng góp đô ở quận Hà Nội Thủ Đô. Thời ngôi nhà Hán, gia tộc Tư Mã đời đời kiếp kiếp đều ở trên đây.

Cha Tư Mã Ý là Tư Mã Phòng (司馬防), u là Kỳ Đình (奇庭). hộ gia đình ông sở hữu tám người nam nhi. Mỗi người đều sở hữu một hiệu kết thúc đẩy bằng văn bản Đạt. Do cơ, bạn bè bọn họ đều được gọi công cộng là Tư Mã Bát Đạt (司馬八達). Đây là một trong những thuật ngữ nhằm tỏ lòng kính trọng, vì thế những group tám anh hùng tài năng không giống trong số thời kỳ trước đều và đã được gọi Theo phong cách này.^[1]

Gia đình Tư Mã Ý thuở đầu sinh sống bên trên kinh kì Lạc Dương. Khi Đổng Trác tàn phá huỷ Lạc Dương và dời đô cho tới Trường An, anh trai Tư Mã Ý là Tư Mã Lãng vẫn dẫn mái ấm gia đình về quê cũ ở Huyện Ôn và tiếp sau đó Dự kiến rằng điểm ấy tiếp tục phát triển thành mặt trận nên nối tiếp gửi về Lê Dương (黎陽).

Năm 194, Lúc Tào Tháo tấn công nhau với Lưu Bị, Tư Mã Ý lại đem mái ấm gia đình về Ôn thị xã.^[2]

Dưới trướng Tào Tháo[sửa | sửa mã nguồn]

Những vẹn toàn nhân nói tới việc Tư Mã Ý đáp ứng bên dưới trướng Tào Tháo sở hữu khác lạ, tuy nhiên ông vẫn gật đầu công tác trước tiên vô phe Tào Tháo ở tuổi hạc tía mươi. Theo Tấn thư, Tư Mã Ý rằng ngôi nhà Hán tiếp tục nhanh gọn lẹ xong xuôi, và ko thấy sở hữu mô tơ tham gia phe Tào, vốn liếng đã sở hữu quyền trấn áp của Nhà Hán. Ông vẫn kể từ chối những điều chào của Tào Tháo, viện cớ bản thân hiện giờ đang bị dịch. Tào Tháo ko tin cậy nguyên do này, và phái người cho tới ngôi nhà ông vô đêm hôm nhằm đánh giá. thạo trước điều này, Tư Mã Ý trực thuộc nệm cả buổi tối ko động đậy.

Năm 208, Tào Tháo đang trở thành Thừa tướng mạo và đi ra mệnh lệnh mang đến Tư Mã Ý cho tới tham ô chủ yếu, bảo rằng "Nếu ông tớ trốn tránh, hãy bắt lưu giữ." Sợ điều ko hoặc tiếp tục xẩy ra lúc còn kể từ chối, Tư Mã Ý sau cùng gật đầu lưu giữ chức Văn học tập duyện (文學掾).^[3] Tuy nhiên, theo dõi Ngụy lược, Tào Hồng, người em bọn họ của Tào Tháo, vẫn đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới và để được thực hiện các bạn với ông tớ, tuy nhiên Tư Mã Ý, vì thế ko Review cao Tào Hồng, vẫn vờ vịt xót cần kháng can nhằm tách họp mặt ông tớ. Tào Hồng tức phẫn uất cho tới bắt gặp Tào Tháo kể lại mẩu chuyện, tiếp sau đó Tào Tháo thẳng đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới bắt gặp. Chỉ lúc đó Tư Mã Ý mới mẻ đầu tiên theo dõi phe Tào.^[4]

Dưới trướng Tào Tháo, ông chính thức thăng tiến thủ qua chuyện những công tác Đông Tào duyện (東曹掾), chức quan liêu phụ trách đem những quan liêu chức vô thao tác làm việc, Chủ bộ (主簿) và Tư mã (司馬), chức quan liêu phụ trách tương hỗ và cố vấn.

Năm 215, Lúc Tào Tháo vượt mặt Trương Lỗ và bắt anh hùng này đầu mặt hàng, Tư Mã Ý vẫn răn dạy Tào Tháo nối tiếp tiến thủ về phía phái mạnh cho tới Ích Châu, vì thế Lưu Bị vẫn không yên được quyền trấn áp ở cơ. Tuy nhiên, Tào Tháo không tuân theo điều răn dạy này. Tư Mã Ý trực thuộc số những cố vấn thúc dục Tào Tháo vận dụng khối hệ thống Đồn điền chế và cỗ vũ Tào Tháo lên cầm chức Ngụy Vương.^[5]

Thời Tào Phi[sửa | sửa mã nguồn]

Thậm chí trước lúc Tào Tháo rơi rụng, Tư Mã Ý vẫn ngay cạnh với những người kế tiếp vị ông tớ là Tào Phi. Khi Tào Phi được lựa chọn thực hiện Thế tử ngôi nhà Ngụy năm 216, Tư Mã Ý phát triển thành trợ thủ ý hợp tâm đầu của Tào Phi. Khi Tào Tháo lăn tăn giữa các việc lựa lựa chọn Tào Phi và Tào Thực, Tư Mã Ý trực thuộc số những người dân cỗ vũ Tào Phi và hùn ông lên kế tiếp vị. Nhờ thế, Tư Mã Ý được Tào Phi không còn tin tưởng cậy.^[3]

Sau Lúc Tào Tháo bị tiêu diệt, Tào Phi kế tiếp vị phát triển thành Ngụy Văn Đế, Tư Mã Ý vẫn nhập cuộc vô việc hạ bệ và gạt Tào Thực ngoài vũ đài chủ yếu trị.^[6] Ông được Tào Phi phong thực hiện Hà Tân đình hầu (河津亭侯), thăng Thừa tướng mạo Trưởng sử (丞相長史), dần dần lên Thượng thư, Đốc quân rồi Ngự sử Trung thừa (御史中丞), cải tước đoạt vị trở thành An Quốc Hương hầu (安國鄉侯). Năm 221, ông được thăng Thị trung, kiêm Thượng thư Hửu phó xạ.

Năm 225, Tào Phi rứa quân tiến công Đông Ngô của Tôn Quyền, và gửi gắm mang đến Tư Mã Ý cai quan liêu kinh kì Lúc ông tớ vắng vẻ mặt mũi. Tào Phi coi Tư Mã Ý như Tiêu Hà, người được mệnh danh về những góp sức lặng lẽ hâu phương trận chi phí.^[5] Ngay sau thời điểm quay trở lại, Tào Phi một đợt nữa Review cao Tư Mã Ý, thưa "Khi tớ đang được ở phía Đông, ông vẫn ở lại kinh kì bảo đảm nó ngăn chặn ngôi nhà Thục ở phía Tây. Khi tớ trở về phía Tây tấn công Thục, tớ tiếp tục lại nhằm ông ở lại ngăn chặn ngôi nhà Ngô ở phía Đông."^[7] Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ được thăng chức Lục Thượng thư sự (録尚書事) (người hàng đầu những quan liêu thượng thư), ở thời khắc ấy sở hữu quyền lực tối cao thực tiễn và trách cứ nhiệm như Thừa tướng mạo.

Thời Tào Duệ[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 226, Lúc Tào Phi vẫn ngay sát bị tiêu diệt, ông phó thác người kế tiếp vị là Tào Duệ mang đến Tư Mã Ý, Tào Chân, và Trần Quần. Khi Tào Duệ phát triển thành Ngụy Minh Đế, ông cực kỳ tin cậy tưởng Tư Mã Ý và phong mang đến Tư Mã Ý chức Phiêu kỵ Đại tướng mạo quân (驃騎大將軍)^[8] cầm quyền trấn áp quân group bên trên Dự châu và Kinh châu (督荊豫二州諸軍事) vùng biên cương thân thiện Ngụy và Ngô nhằm ngăn chặn những lực lượng của Tôn Quyền.

Trận Tân Thành[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 220, Lúc Mạnh Đạt đầu mặt hàng Ngụy và được Tào Phi tin yêu gửi gắm chức vận hành Tân Thành. Tư Mã Ý ko tin cậy ông tớ và can con gián Tào Phi chớ trọng dụng Đạt, tuy nhiên chủ kiến ko được nghe.^[6] Năm 227, Mạnh Đạt chính thức những cuộc thương lượng với Ngô và Thục, hứa hứa tiếp tục cù sang trọng kháng Ngụy Lúc sở hữu thời cơ. Tuy nhiên, ông vẫn lưỡng lự trước những điều thúc dục của Gia Cát Lượng, và Gia Cát Lượng vẫn buộc ông tớ cần hành vi bằng phương pháp bật mí ý ham muốn làm mưa làm gió của Mạnh Đạt mang đến Thân Nghi, người đang được rứa quyền ở Ngụy Hưng (魏興). Khi Mạnh Đạt biết thủ đoạn đã trở nên lộ, ông tớ chính thức chiêu luyện binh mã nhằm hành vi.^[9]

Sợ Mạnh Đạt cất binh tức thì, Tư Mã Ý gửi mang đến ông tớ một bức thư nói:

"Trước cơ, ông mặt hàng Ngụy và được phó thác bảo đảm biên cương kháng Thục. Người Thục xuẩn ngốc và vẫn ghét bỏ ông vì thế ko Chịu đựng theo dõi hùn Quan Vũ. Khổng Minh cũng vậy, và ông tớ đang được thám thính cơ hội chi khử ông. Có lẽ ông cũng nhận định rằng, tin cậy ông sẵn sàng làm mưa làm gió chỉ là một trong những thủ đoạn của Lượng thôi."^[10]

Mạnh Đạt phát âm thư nhận định rằng bản thân không hề nguy khốn gì nữa, và ko nhanh lẹ sẵn sàng. Ông tin cậy rằng Tư Mã Ý, đang được cần trấn lưu giữ vùng biên cương thân thiện Ngụy và Thục, cần rơi rụng mỗi tháng nhằm về bắt gặp Tào Phi nài quân rồi mới mẻ cho tới Tân Thành được. Tuy nhiên, Tư Mã Ý tức thì tức thì lên đàng cho tới Tân Thành vô 8 ngày, nhanh gọn lẹ vượt mặt Mạnh Đạt còn còn chưa kịp sẵn sàng, và làm thịt ông tớ. Hành động này góp sức thẳng vô thành công xuất sắc của Trận Nhai Đình khiến cho Tư Mã Ý càng phổ biến.

Chống Gia Cát Lượng[sửa | sửa mã nguồn]

Đại tư mã Tào Chân, người từng lãnh đạo cuộc phòng thủ ngăn chặn những cuộc Bắc trị của Gia Cát Lượng bị tiêu diệt năm 231, Tư Mã Ý lên thay cho chức và chuyến trước tiên đương đầu với những lực lượng của Gia Cát Lượng. Tư Mã Ý lưu giữ quân trạm gác trú, kế hoạch của ông là đợi mang đến quân Thục cần bắt gặp trở ngại vì thế việc tiếp tế quân lương bổng. Ông tách giao đấu với quân Thục vào cụ thể từng trường hợp, và bị những tướng mạo bên dưới quyền chế nhạo, bọn họ nhận định rằng ông là anh hùng nhút nhát.^[11] Khi ko thể chống thủ mãi, ông đành cần cho những tướng mạo tiến công những địa điểm của quân Thục, tuy nhiên bọn họ bị tấn công thất bại nặng nề và rơi rụng 3000 quân, 500 cỗ giáp và 3000 nỏ.^[12] Khi sau cùng Gia Cát Lượng cần thoái lui, Tư Mã Ý mệnh lệnh mang đến Trương Cáp xua theo dõi, Trương Cáp bị phục kích và bị làm thịt, việc này trào lên 2 nghi ngại vấn:

Xem thêm: ai là con mồi

• Tư Mã Ý cho dù biết Gia Cát Lượng tiếp tục phục kích tuy nhiên vì thế ngôi nhà trương ham muốn chi khử Trương Cáp nên vẫn mượn đao làm thịt người.
• Tư Mã Ý vẫn thực sự bị trúng kế tiếp của Gia Cát Lượng nên khiến cho Trương Cáp bị làm thịt.

Nguỵ lược viết: Quân Lượng tháo lui về, Tư Mã Ý sai Cáp xua theo dõi, Cáp nói: "Quân pháp dạy dỗ, vây trở thành vớ cần banh lối bay mang đến giặc, quân thù chạy đừng nên xua theo". Ý ko nghe. Cáp vạn bất đắc dĩ, cần tiến thủ binh. Vì quân Thục sắp xếp phục kích bên trên núi cao, cung nỏ phun loạn xị, Cáp bị trúng thương hiệu vô bắp đùi."

Tuy nhiên, những ngôi nhà sử học tập không giống lại sở hữu chủ kiến rằng việc Trương Cáp xua theo dõi Gia Cát Lượng và bị phục kích tử trận ở Kiếm Các là vì chủ yếu ngôi nhà ý của Trương Cáp chứ không hề cần bởi ngôi nhà ý của Tư Mã Ý.

Trận tấn công loại song đường Tư Mã Ý và Gia Cát Lượng ra mắt năm 234. Tư Mã Ý một đợt nữa hiểu được yếu tố của quân Thục đó là tiếp lương bổng, và đi ra mệnh lệnh mang đến Tư Mã Chiêu lưu giữ quân chống thủ đợi quân thù mệt rũ rời. Hai lực lượng vẫn đối đầu bên trên đồng vì thế Ngũ Trượng. Dù rất nhiều lần bị Gia Cát Lượng khiêu chiến, Tư Mã Ý ko mang đến quân tiến công. Để khích động Tư Mã Ý, Gia Cát Lượng gửi mang đến Ý ăn mặc quần áo thanh nữ tất nhiên bức thư "`Trọng Đạt chui chui rúc vô trở thành ko giám đi ra nghênh chiến, thì sở hữu không giống chi thanh nữ, nếu còn muốn xưng danh là kẻ quân tử và còn biết liêm sĩ, thì nên ra phía bên ngoài trở thành đọ tài cao thấp, còn nếu như không thì nên khoác cỗ ăn mặc quần áo này vào`". Các tướng mạo Ngụy tức điên ham muốn đi ra tấn công. Để dỗ dành dành riêng những tướng soái, Tư Mã Ý ghi chép thư mang đến nhà vua Tào Duệ nài đi ra tấn công. Tào Duệ biết ý của Tư Mã Ý không thích tấn công, nên mang đến Tân Tì đi ra răn dạy sĩ chất lượng lưu giữ điềm tĩnh.^[13] Tư Mã Ý giành được mệnh lệnh của nhà vua, nên là cứ đóng góp chặt cửa ngõ trở thành ko đi ra. Gia Cát Lượng lại gửi một sứ fake cho tới khiêu chiến. Tư Mã Ý ko bàn luận việc quân nhưng mà chỉ căn vặn việc làm của Gia Cát Lượng. Sứ fake đáp Gia Cát Lượng đích thân thiện quản lý toàn bộ việc làm rộng lớn nhỏ vô quân, từ các việc giải pháp cho tới việc thức ăn của sĩ chất lượng, tuy nhiên phiên bản thân thiện Lượng lại ăn cực kỳ không nhiều. Tư Mã Ý tiếp sau đó vẫn thưa với nằm trong hạ rằng Gia Cát Lượng ko thể sinh sống lâu.^[14]

Sau cơ Gia Cát Lượng lao lực nhưng mà bị tiêu diệt, quân Thục lặng lẽ rút quân tuy nhiên lưu giữ kín việc ko vạc tang. Tư Mã Ý, được dân địa hạt đưa tin Lượng vẫn bị tiêu diệt ngay tắp lự xua quân truy kích. Tuy nhiên tướng mạo Thục là Khương Duy và Dương Nghi mang đến quay trở về fake cơ hội như ham muốn tấn công. Tư Mã Ý thấy vậy kinh hoảng rằng Gia Cát Lượng chỉ fake bị tiêu diệt ngay tắp lự mang đến tháo lui quân. Việc Tư Mã Ý còn sinh sống cần quăng quật chạy trước một Gia Cát Lượng vẫn bị tiêu diệt khiến cho người lúc đó sở hữu câu nói: "Gia Cát bị tiêu diệt cũng xua được Trọng Đạt sống" (死諸葛嚇走活仲達). Khi Tư Mã Ý biết việc này, ông mỉm cười và nói: "Ta rất có thể kungfu với những người sinh sống, chứ không hề cần người bị tiêu diệt."^[15]

Chiến dịch tấn công Công Tôn Uyên[sửa | sửa mã nguồn]

Sau Lúc Vô Khâu Kiệm ko thể vượt mặt những lực lượng của Công Tôn Uyên ở Liêu Đông, và Công Tôn Uyên vẫn tự động phong thực hiện Yên Vương, Tào Duệ trao mang đến Tư Mã Ý trách nhiệm tiến công Công Tôn Uyên. Tư Mã Ý nhì chuyến vượt mặt Công Tôn Uyên bên trên mặt trận, và buộc ông tớ cần thoái lui về Tương Bình (襄平), và sẵn sàng vây hãm. Trời đột ngột sụp mưa rộng lớn khiến cho trận đánh con gián đoạn, tuy nhiên ngay lúc mưa tạnh, Tư Mã Ý tung đi ra một cuộc tiến công tổng lực. Công Tôn Uyên và những con cái bị làm thịt Lúc chạy trốn.^[16]

Binh đổi thay khử Tào Sảng[sửa | sửa mã nguồn]

Khi Tào Duệ chuẩn bị bị tiêu diệt, ông ngờ vực Tư Mã Ý, và bố trí plan gạt Tư Mã Ý thoát ra khỏi triều đình của những người kế tiếp vị là Tào Phương.^[17] Ông ham muốn phó thác Tào Phương cho những người chú là Tào Vũ (曹宇) với chức nhiếp chủ yếu, cùng theo với Hạ Hầu Hiến (夏侯獻), Tào Sảng, Tào Triệu (曹肇), và Tần Lãng (秦朗). Tuy nhiên, nhì vị quan liêu được ông tin cậy tưởng là Lưu Phóng (劉放) và Tôn Tư (孫資) ko thân thiện thiết với Hạ Hầu và Tào Triệu kinh hoảng hãi về sự được phong thực hiện những quan liêu nhiếp chủ yếu, và thám thính cơ hội thuyết phục ông đem Tào Sảng (là người bọn họ thân thiện thiết) nằm trong Tư Mã Ý (khi ấy đang được lãnh đạo quân bên trên Cấp huyện(汲縣, nằm trong Tân Hương, Hà Nam thời nay, và là kẻ Lưu Phóng nằm trong Tôn Tư thân thiện thiết)^[18] thực hiện nhiếp chủ yếu thay cho thế. Tào Vũ, Tào Triệu và Tần Lãng bị gạt ngoài plan.

Ban đầu, Tào Sảng và Tư Mã Ý nằm trong share quyền lực tối cao, tuy nhiên Tào Sảng nhanh gọn lẹ người sử dụng một số trong những thủ đoạn chủ yếu trị nhằm tôn vinh Tư Mã Ý với những chức vụ như Đại Thái phó trong những lúc gạt quăng quật quyền lực tối cao thực sự ngoài tay ông tớ. Tào Sảng tiếp sau đó thể hiện từng ra quyết định cần thiết và ko cần thiết căn vặn chủ kiến Tư Mã Ý. Nhanh chóng, vây cánh của Tào Sảng bao gồm Đặng Dương (鄧颺), Lý Thắng (李勝), Hà Yến (何晏), và Đinh Mật (丁謐),^[19] những người dân được nghe biết về tài năng tuy nhiên thiếu hụt khéo léo, được gửi gắm những địa điểm quyền lực tối cao, và bọn họ trục xuất từng vị quan liêu ko nằm trong phe phái với bản thân ngoài triều đình.^[20] Tư Mã Ý vẫn được cầm quyền lãnh đạo quân group (cả việc vượt mặt cuộc tiến công rộng lớn của Đông Ngô năm 241), tuy nhiên không tồn tại quyền lực tối cao vô triều đình.^[21]

Năm 244, Tào Sảng mong muốn sở hữu lừng danh quân sự chiến lược của riêng biệt bản thân, tung đi ra một cuộc tiến công rộng lớn vô TP. Hồ Chí Minh biên cương rộng lớn của Thục Hán ở Hán Trung (Hán Trung, Tứ Xuyên ngày nay), nhưng mà ko sẵn sàng kỹ lưỡng về phục vụ hầu cần. Hai mặt mũi ở thế giằng teo, tuy nhiên sau thời điểm những lực lượng Tào Ngụy không còn thực phẩm, Tào Sảng buộc cần thoái lui với tổn thất rộng lớn về nhân mạng.^[22] Tuy nhiên, cho dù thất bại trận, Tào Sảng vẫn cầm thực quyền. Năm 247, Tư Mã Ý ngán chán nản với thực trạng hữu danh vô thực của tớ, cáo xót nài về vườn. Tào Sảng phái Lý Thắng cho tới thám thính la sở hữu cần Tư Mã Ý xót thiệt hay là không, Tư Mã Ý đóng góp fake và lừa được Lý Thắng.^[23]

Năm 249, Tư Mã Ý đi ra tay. Khi Tào Phương và Tào Sảng ở phía bên ngoài thủ đô nhằm cho tới thăm hỏi mộ Tào Duệ thì Tư Mã Ý, với việc trợ hùn của một số trong những vị quan liêu kháng Tào Sảng, tuyên tía giành được khẩu lệnh kể từ Quách thái hậu (vợ Minh Đế Tào Duệ), đóng góp toàn bộ những cổng trở thành Lạc Dương và gửi một thông tin cho tới Tào Phương, kết tội Tào Sảng kìm chế và lũng đoạn triều đình và đòi hỏi Tào Sảng nằm trong bạn bè của ông tớ cần bị không bổ nhiệm. Tào Sảng hoảng kinh hoảng ko biết cần thực hiện thế nào là, thậm chí là Lúc và đã được cố vấn là Hoàn Phạm khêu gợi ý đem Tào Phương chạy cho tới kinh kì không giống ở Hứa Xương nhằm vạc hịch gọi quân những trấn về ngăn chặn Tư Mã Ý, Tào Sảng chọn lựa cách đầu mặt hàng với lời hứa hẹn của Tư Mã Ý rằng tiếp tục mang đến ông tớ tích lại từng chức vụ. Tuy nhiên, Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ nuốt điều và hành quyết Tào Sảng nằm trong toàn bộ phe phái nằm trong bọn họ mặt hàng của mình vì thế tội phản bội.^[24]

Sau Lúc cướp quyền, Tư Mã Ý cẩn trọng gạt quăng quật toàn bộ côn trùng rình rập đe dọa tiềm ẩn với quyền lực tối cao của tớ. Ông nhanh gọn lẹ tiến hành ý định cướp đoạt bằng phương pháp buộc Tào Phương trao mang đến ông cửu tích - một tín hiệu thoán đoạt - và sau này lại kể từ chối. Vị vua 18 tuổi hạc Tào Phương không hề chút quyền lực tối cao nào là. Tuy nhiên, Tư Mã Ý vẫn hàng phục lấy được lòng dân Lúc chi khử hiện tượng tham ô nhũng và sự quan liêu liêu thời Tào Sảng, thăng chức mang đến một số trong những vị quan liêu thanh liêm.

Sau vấn đề này, Tư Mã Ý được thăng Thừa tướng mạo, tiến thủ tước đoạt An Bình quận công (安平郡公), vô triều ko gọi thương hiệu. Thế tuy nhiên Tư Mã Ý vờ vịt khiêm nhượng,^[8] chỉ nhận Thái phó, tước đoạt Vũ Dương hầu (舞陽侯). Sử sách gọi là Cao Bình Lăng chi biến (高平陵之變) hoặc Chính Thủy chi biến (正始之變).

Dẹp Vương Lăng[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 249, vị tướng mạo nhiều quyền lực tối cao Vương Lăng (王淩), người cầm trách cứ nhiệm lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh kế hoạch Thọ Xuân (壽春, Lục An, An Huy ngày nay) thủ đoạn nổi dậy ngăn chặn quyền lực tối cao của Tư Mã Ý, nằm trong với việc hỗ trợ của Sở vương vãi Tào Bưu (曹彪) và cũng là một trong những nam nhi của Tào Tháo (người được ý định tiếp tục lên thay cho Tào Phương).

Năm 251, Vương Lăng vẫn sẵn sàng tiến hành plan thì bị nhì vị quan liêu bên dưới quyền là Hoàng Hoa (黃華) và Dương Hoằng (楊弘) phản bội bật mí mang đến Tư Mã Ý. Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ tiến thủ quân về phía tấp nập trước lúc Vương kịp sẵn sàng và hứa tiếp tục thả mang đến ông tớ. Vương Lăng biết bản thân ko thể ngăn chặn và đầu mặt hàng, tuy nhiên một đợt nữa Tư Mã Ý nuốt điều buộc Vương Lăng và Tào Bưu cần tự động sát. Tất cả mái ấm gia đình Vương Lăng tương đương mái ấm gia đình những người dân nằm trong phe phái của ông đều bị làm thịt.

Sau Lúc mái ấm gia đình tôi đã trấn áp được nước Ngụy, Tư Mã Ý khuất ngày 7 mon 9 năm cơ, hưởng trọn lâu 73 tuổi hạc. Thụy hiệu là Văn Trinh (文贞), sau cải Văn Tuyên (文宣), táng ở Thủ Dương tô (首陽山)(Tức bên dưới chân núi xây đắp Thủ Dương Lăng của Tào Phi. Con trai ông là Tư Mã Sư lên thay cho quyền chấp chủ yếu Tào Ngụy.

Di sản[sửa | sửa mã nguồn]

Trương Đễ, quá tướng mạo Đông Ngô thời Tam quốc, Review ngôi nhà Tào Ngụy ko lấy được lòng dân, bọn họ Tư Mã vẫn quá cơ sẵn sàng việc giành ngôi kể từ lâu^[25]:

Sau Lúc Nhà Đông Hán sụp sụp, niềm tin cậy của quý khách chính thức thay cho thay đổi rằng quyền kế tiếp tục Nhà Hán và đã được gửi sang trọng ngôi nhà Thục Hán. Trước cơ, Tư Mã Ý được xem như là anh hùng được mệnh danh vô Tấn thư và bên trên thực tiễn và đã được sùng bái. Sau cơ, Tư Mã Ý chính thức rơi rụng thanh danh, một ý kiến được ghi lại vô cuốn đái thuyết truyền thống Tam quốc biểu diễn nghĩa. Trong đái thuyết này, Tư Mã Ý được tự khắc họa là một trong những anh hùng cực kỳ tham ô vọng, xảo trá, ko thật thà, chỉ đáp ứng quyền lợi dòng tộc và nhằm lại di tích nhằm những con cái cướp quyền lực tối cao về mang đến mái ấm gia đình. Về mặt mũi lịch sử hào hùng, nhiều điều bình hoặc xích míc hoặc giản dị ko tồn bên trên và nhường nhịn như được lấy kể từ những điểm sáng tưởng tượng của La Quán Trung hoặc kể từ những mẩu chuyện dân gian trá và đã được giữ lại trải qua không ít mới.

Bởi những góp sức của Tư Mã Ý mang đến ngôi nhà Tào Ngụy là đáng chú ý, cuộc thảo luận về di tích của ông nằm tại vị trí việc đâu là mô tơ hành vi của ông. Một cuộc thảo luận vẫn kéo dãn dài đến tới tận thời nay và nhường nhịn như sẽ không còn khi nào xong xuôi, về sự Tư Mã Ý sở hữu ý hùn Tào Ngụy như Hoắc Quang đã từng thời ngôi nhà Hán, hoặc ông hành vi là vì thế tham ô vọng giành ngôi, như ngôi nhà Tân sở hữu thời hạn tồn bên trên ngắn ngủn ngủi của Vương Mãng. Tuy nhiên, ông vẫn bị tiêu diệt chỉ vài ba năm sau thời điểm giành lại quyền lực tối cao kể từ Tào Sảng, ko nhằm lại câu vấn đáp rõ rệt về những dự định của ông cho những mới sau.

Về sau, nam nhi ông Tư Mã Chiêu được phong Tấn vương vãi, ông được nam nhi truy tôn thực hiện Tấn Tuyên Vương (晋宣王). Đến Lúc con cháu nội ông là Tư Mã Viêm lập đi ra ngôi nhà Tấn, Tư Mã Ý được truy tôn thực hiện Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế (高祖宣皇帝).

Truyền thuyết[sửa | sửa mã nguồn]

Một truyền thuyết về Tư Mã Ý bảo rằng ông rất có thể xoay đầu 180° bên trên cổ để xem về phía sau nhưng mà ko cần thiết cù người. Đặc đặc điểm đó sẽ là tương tự con cái chim cú.^[26] Truyền thuyết cũng bảo rằng Lúc Tào Tháo nghe được về sự này và ham muốn tự động bản thân đánh giá. Tào Tháo cho tới phía sau Tư Mã Ý và gọi thương hiệu ông, và ngược thực đầu ông cù được xung xung quanh.

Theo Tấn thư, Lúc Tào Tháo biết việc này ông cực kỳ thận trọng với Tư Mã Ý, thưa rằng:

"Người này ẩn lấp liếm tham ô vọng to tát lớn".

Tào Phi về sau cũng đều có đánh giá tương tự:

"Người này rất có thể không chỉ là sở hữu dự định giản dị là một trong những thủ túc".

Trong trò đùa hiện nay đại[sửa | sửa mã nguồn]

Tư Mã Ý xuất hiện nay vô loạt trò đùa Dynasty Warriors của Koei, lần thứ nhất ông xuất hiện nay ở Dynasty Warriors 2. Tư Mã Ý được thể hiện nay như 1 người xảo quyệt, tàn nhẫn và quan trọng đặc biệt kiêu ngạo với từng thắng lợi. Trong trong cả trò đùa phe đối lập của ông là Gia Cát Lượng cho đến Lúc ông này bị tiêu diệt ở cao nguyên trung bộ Ngũ Trượng, tỉnh Thiểm Tây. Trong Dynasty Warriors 6 ông có vẻ như ngoài khá không giống thay cho cái quạt lông vì thế vuốt. Trong Dynasty Warriors 7, ông quay về dùng rứa Quạt lông mang tên "Fenghuang Wing" và là chỉ huy của nước Tấn (Jin) - một nước mới mẻ của trò đùa.

Xem thêm: trong thần thoại hy lạp nữ thần của tình yêu sắc đẹp và dục vọng là ai

Gia đình[sửa | sửa mã nguồn]

Tổ tiên[sửa | sửa mã nguồn]

• Tư Mã Tích (司馬錫) (tổ tiên xa).
• Tư Mã Ngang (司馬卬) (Tần mạt Ân vương vãi (秦末殷王), tổ đời 12).
• Tư Mã Quân (司馬鈞) (kị).
• Tư Mã Lượng (司馬量) (cụ).
• Tư Mã Tuấn (司馬儁) (ông).
• Tư Mã Phòng (司馬防) (cha).

Anh em[sửa | sửa mã nguồn]

• Anh trai: Tư Mã Lãng (司馬朗), tự động Bá Đạt (伯達).
• Em trai: Tư Mã Phu (司馬孚), tự động Thúc Đạt (叔達).
• Em trai: Tư Mã Quỳ (司馬馗), tự động Quý Đạt (季達). Thân phụ của Tư Mã Việt
• Em trai: Tư Mã Tuân (司馬恂), tự động Hiển Đạt (顯達).
• Em trai: Tư Mã Tiến (司馬進), tự động Huệ Đạt (惠達).
• Em trai: Tư Mã Thông (司馬通), tự động Nhã Đạt (雅達).
• Em trai: Tư Mã Mẫn (司馬敏), tự động Ấu Đạt (幼達).

Phu nhân[sửa | sửa mã nguồn]

• Trương Xuân Hoa, về sau được bịa thụy hiệu là Tuyên Mục Hoàng hậu (宣穆皇后).
• Phục phu nhân (伏夫人).
• Trương phu nhân (張夫人).
• Bách phu nhân (柏夫人).

Hậu duệ trực tiếp[sửa | sửa mã nguồn]

• Tư Mã Sư (司馬師), tự động Tử Nguyên (子元), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Được Tấn Vũ Đế truy tặng Thế Tông Cảnh hoàng đế (世宗景皇帝).
• Tư Mã Chiêu (司馬昭), tự động Tử Thượng (子上), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Sinh Tấn Vũ Đế Tư Mã Viêm, truy tặng Thái Tổ Văn hoàng đế (太祖文皇帝).
• Tư Mã Cán (司馬幹), tự động Tử Lương (子良), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Truy tặng Bình Nguyên vương (平原王).
• Tư Mã Lượng (司馬亮), tự động Tử Dực (子翼), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Nhữ Nam vương (汝南王), sau nhập cuộc Loạn chén bát vương vãi.
• Tư Mã Trụ (司馬伷), tự động Tử Tương (子將), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Lang Tà vương (琅邪王), tổ phụ của Tấn Nguyên Đế.
• Tư Mã Kinh (司馬京), tự động Tử Tá (子佐), mẹ: Phục phu nhân, rơi rụng sớm, tước đoạt Thanh Huệ đình hầu (清惠亭侯).
• Tư Mã Tuấn (司馬駿), tự động Tử Tang (子臧), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Phù Phong Vũ vương (扶風武王).
• Tư Mã Dung (司馬肜), tự động Tử Huy (子徽), mẹ: Trương phu nhân, tước đoạt Lương vương (梁王).
• Tư Mã Luân (司馬倫), tự động Tử Di (子彝), mẹ: Bách phu nhân, tước đoạt Lang Tà quận vương (琅邪郡王). Sau nhập cuộc loàn chén bát vương vãi, cướp ngôi con cháu là Tấn Huệ Đế Tư Mã Trung, là nhà vua loại 3 ngôi nhà Tây Tấn.
• Nam Dương công chúa (南陽公主), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Gia Cát Lượng
• Tư Mã Chiêu
• Tư Mã Sư
• Tư Mã Viêm

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Phòng Huyền Linh, Tấn thư quyển 1.
• Ngư Hoạn, Ngụy lược.
• La Quán Trung, Tam quốc biểu diễn nghĩa.
• Sakaguchi, Wazumi (ed.) (2005) 坂口和澄・著 Seishi Sangokushi Gunyu Meimeiden 『正史三國志群雄銘銘傳』 Kojinsha:Tokyo.
• Watanabe, Seiichi (ed.) (2006) 渡辺精一・監修 Moichidomanabitai Sangokushi 『もう一度学びたい　三国志』 Seitosha:Tokyo.