tổng đốc thành hà nội lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống pháp xâm lược bắc kì lần thứ nhất là ai

Bách khoa toàn thư há Wikipedia

Bạn đang xem: tổng đốc thành hà nội lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống pháp xâm lược bắc kì lần thứ nhất là ai

Trận trở nên TP. hà Nội chuyến loại hai
Một phần của Chiến giành Pháp–Đại Nam
Quân Pháp tiến công trở nên Hà Nội
Thời gian 25 tháng tư năm 1882 Địa điểm Hà Nội, Đại Nam Kết quả Pháp chiến thắng
Tham chiến
Pháp	Nhà Nguyễn
Chỉ huy và lãnh đạo
Henri Rivière	Nhà Nguyễn Hoàng Diệu
Lực lượng
~500 quân	trên 3000 quân
Thương vong và tổn thất
Thiếu tá Berthe des Villers và 3 đấu sĩ Pháp bị thương	40 quân bị tiêu diệt và đôi mươi bị thương Số sót lại quăng quật trở nên chạy trốn

Trận trở nên TP. hà Nội 1882 hoặc hay còn gọi là trận TP. hà Nội chuyến loại hai là 1 phần của trận chiến giành Pháp Việt (1858-1884) ra mắt ngày 25 tháng tư năm 1882. Đây là trận tiến công thân mật quân Pháp bên dưới quyền lãnh đạo của Henri Rivière tiến công trở nên TP. hà Nội, với lực lượng quân Nam vì thế Tổng Đốc Hoàng Diệu lãnh đạo. Kết ngược trở nên TP. hà Nội thất thủ nhanh gọn chỉ với sau một vài giờ nổ súng, Tổng đốc Hoàng Diệu tự động vẫn.

Bối cảnh[sửa | sửa mã nguồn]

Phía Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 1873, sau thời điểm chiếm lĩnh được Nam Sở, Pháp sẵn sàng tiến thủ đi ra Bắc Sở. Vua Tự Đức phó thác mang đến Hoàng Diệu thực hiện Tổng đốc Hà Ninh, năm 1880. Ngay khi cho tới TP. hà Nội Hoàng Diệu vẫn để tâm cho tới việc thiết kế trở nên lũy sẵn sàng lực lượng nhằm kháng Pháp. Từ năm 1880 cho tới 1882, ông vẫn nhị tía chuyến dưng sớ van nài triều đình tăng viện nhằm gia tăng chống tuyến kháng giặc bên trên TP. hà Nội, tuy nhiên không sở hữu và nhận được phúc âm kể từ Huế. Lúc này căn nhà trương của triều đình Tự Đức vẫn chính là người sử dụng thương thuyết nhằm ngăn chặn cuộc chiến tranh một cơ hội thụ động. Triều đình Huế còn chưng quăng quật ý kiến đề xuất đem quân thượng du về bảo đảm an toàn TP. hà Nội và trung châu, của Hoàng Kế Viêm thống đốc quân vụ Tây Bắc.

Đầu năm 1882, lấy cớ nước ta ko tôn trọng hiệp ước năm 1873 và lại chuồn tiếp xúc với Trung Hoa, dung túng quân Cờ Đen (một nhánh quân của Tỉnh Thái Bình Thiên Quốc) ngăn trở việc giao thông vận tải bên trên sông Hồng của những người Pháp, Đại tá Henri Rivière của Hải quân Pháp mang đến tàu chiến nằm trong rộng lớn 400 quân đóng góp trại bên trên Đồn Thủy (khu tô giới của Pháp từ thời điểm năm 1873, bên trên bờ Nam sông Hồng, cơ hội trở nên TP. hà Nội 5 km, bên trên địa điểm cơ sở y tế Việt Xô ngày nay) nhằm mục đích uy hiếp TP. hà Nội. Hoàng Diệu vẫn hạ mệnh lệnh thiết quân luật bên trên TP. hà Nội và phụ vương cáo những tỉnh xung xung quanh sẵn sàng tác chiến, mặt khác đòi hỏi viện binh hỗ trợ kể từ triều đình Huế. Tuy nhiên, vua Tự Đức vẫn hạ chiếu quở trách cứ Hoàng Diệu vẫn đem binh giậm dọa giặc và khắc chế sai đàng. Nhưng Hoàng Diệu vẫn quyết tâm sinh sống bị tiêu diệt với trở nên TP. hà Nội. Ông cùng theo với Tuần phủ Hoàng Hữu Xứng, Đề đốc Lê Văn Trinh, Ba chủ yếu Phan Văn Tuyển, Án sát Tôn Thức vịn và Lãnh binh Lê Trực húp rượu hòa huyết tỏ quyết tâm sinh sống bị tiêu diệt với Hà trở nên.

Lực lượng chống thủ bên trên TP. hà Nội, theo gót bá tước đoạt De Kergaradec, lãnh sự thứ nhất của Pháp bên trên Hà nội từ thời điểm năm 187:

• Hai trung group thu thuế thương chính: 108
• Pháo binh lưu giữ tường thành: 151 (hai trung đội).
• Số quân phụ binh: 1.574 gồm: Một tè đoàn quân vệ (tình nguyện): 442 + Lính giám thành: 500 + Lính chạy trạm: 632

Thành Hà nội được thiết kế theo như hình kiểu châu Âu kể từ thế kỉ trước, bạn dạng vẽ vì thế những sĩ quan tiền Pháp từng đáp ứng vua Gia Long tiến hành. Mỗi cạnh tường trở nên lâu năm tối thiểu là 1200 mét, che bởi vì khu đất, bên phía ngoài phủ một tờ gạch ốp rộng lớn rất rất Chắn chắn. Trên mặt mày trở nên đem 49 khẩu đại chưng, tuy nhiên toàn bộ đều bị rỉ sét và chắc hẳn rằng ko phân phát pháo được.

Phía Pháp[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm: gam ai la trieu phu

Theo Hiệp ước 1874, Pháp được luật lệ đóng góp một vọng gác binh bao gồm 100 người bên trên Đồn Thủy bên trên sông Hồng. Quan hệ thân mật cơ quan ban ngành trực thuộc và người Pháp luôn luôn ở tình trạng mệt mỏi. Các quan tiền căn nhà Nguyễn nhận định rằng người Pháp chẳng đem nguyên do gì đáng chú ý nhằm lưu giữ một vọng gác binh bên trên Bắc kỳ, ngoài những việc thực hiện chi phí vọng gác nhằm quân Pháp xâm lăng Bắc kỳ. Thống đốc Nam kỳ Charles Le Myre de Vilers thì nhận định rằng trở quan ngại chủ yếu mang đến việc giao thương mua bán bên trên sông Hồng của mình là quân Cờ đen sì. Để giải quyết và xử lý kiểu tua này thì theo gót ông tao chỉ việc đợi khi nước ròng rã, mang đến giang thuyền phun huỷ những doanh trại Cờ đen sì là đầy đủ nhằm phá vỡ đám "thổ phỉ" này. Việc trở ngại nhất đơn thuần lựa chọn mang đến được một viên lãnh đạo chín chắn, chứ không hề nên một người bốc đồng, luôn luôn tơ tưởng cho tới chiến công xây dựng một đế quốc phương nhộn nhịp như Garnier, và người được lựa chọn ấy là Henri Rivière. Đồng thời, chúng ta cũng tiếp tục tách những xung đột vũ trang ko quan trọng với quân căn nhà Thanh nếu như quân Thanh can thiệp. Khi Đô đốc Jauréguiberry, người luôn luôn khích lệ quyết sách đoạt được Bắc kỳ, lên thực hiện Sở trưởng Sở Hải quân ở Paris, thì plan của Le Myre de Vilers được đồng ý.

Ngày 26 mon 3 năm 1882, Rivière bên trên nhị thuyền chiến, rới Sài Thành đi ra bắc nằm trong 230 quân, nhằm tăng nhanh mang đến vọng gác binh đóng góp phía trên sông Hồng. Vừa bịa chân lên lục địa, Rivière vẫn trở thành rất là phấn khích, ko không giống gì Garnier trước khi. Theo ông tao, những quan tiền lại ngang bướng người Việt nên bị trừng phạt quí xứng đáng, những công sự chống thủ của quân Nam trọn vẹn hoàn toàn có thể đáp ứng tiến công... và những việc vì vậy là ko thể đồng ý được. Ngày 24 tháng tư, sau thời điểm sẽ có được 250 quân Pháp kể từ miền Nam cho tới tiếp viện tăng, Rivière gửi tối hậu thư mang đến Tổng đốc Hoàng Diệu, đề nghị uỷ thác nộp trở nên tức thì tức thời. Khi Hoàng Diệu còn còn chưa kịp vấn đáp, thì pháo thuyền của quân Pháp vẫn nổ súng phun nhập thành^[1].

Diễn biến[sửa | sửa mã nguồn]

Lực lượng Pháp bên dưới quyền Trung tá hạm trưởng Henri Rivière được tách Sài Thành ngày 26 mon 3 năm 1882 với 2 tàu chiến Drac và Parseval,^[2] chở theo gót 2 đại group thủy cỗ binh vì thế thiếu thốn tá Chanu lãnh đạo, một toán biệt phái xạ thủ An Nam, 5 tàu sà-lúp máy khá nước, từng đấu sĩ được chuẩn bị 200 viên đạn. Trước khi lên đàng, Henri Rivière được mệnh lệnh nên vâng lệnh hiệp nghị đã ký kết và chỉ được sử dụng vũ lực nhập tình huống quan trọng,^[2] song người tao cũng hiểu rằng chỉ cần phải có phản xạ nhỏ của quan tiền lại nước ta thì Rivière tức thời hành vi.^[3] Đại lực lượng binh Pháp cho tới TP. Hải Phòng ngày 2 tháng tư rồi người sử dụng tàu sà-lúp fake quân cho tới TP. hà Nội ngày 3 tháng tư năm 1882, rồi đóng góp quân ở Đồn Thủy hiện tại đang sẵn có 2 đại group thủy cỗ binh đóng góp lưu giữ bên dưới sự lãnh đạo của tè trưởng đoàn Berthe de Villers.^[3] Tổng số quân Pháp đóng góp ở ngoài trở nên TP. hà Nội thời điểm hiện tại là 600 cỗ binh bao gồm 450 quân thủy quân lục chiến, 130 quân thủy và đôi mươi quân bạn dạng xứ.^[4].

Được tin cẩn quân Pháp động binh, quan tiền binh Bắc Kỳ băn khoăn chống bị kháng lưu giữ. Henri Rivière ko được tổng đốc TP. hà Nội Hoàng Diệu tiếp đón trọng thể đem ý ko ưng ý và khêu sự đi ra bằng phương pháp nhận định rằng những việc sửa biên soạn chống bị của quan tiền binh triều đình ở Bắc Kỳ là đem tính cơ hội cừu địch và khiêu khích.^[5]

Ngày 8 mon 3 (âm lịch) năm Nhâm Ngọ tức 25 tháng tư năm 1882, nhập khi 5 giờ sáng sủa. H.Rivière gởi tối hậu thư cho tới Tổng đốc Hoàng Diệu hạn cho tới 8 giờ sáng sủa thì nhập trở nên nên giải giáp và những quan tiền lại nên cho tới trình diện bên trên Đồn Thủy còn nếu như không Rivière tiếp tục cướp trở nên.^[5] Trước ê triều đình Huế vẫn phái tức thì Tả thị y sĩ cỗ Hộ Nguyễn Thành Ý nhập Sài Thành biện bạch về những nguyên do khiến cho cho tất cả những người Pháp nên động binh mặt khác cũng gởi khẩn thư mệnh lệnh mang đến quan tiền binh Bắc Kỳ nên không thay đổi trạng trở nên TP. hà Nội như vẫn đem trước lúc những lực lượng của H. Rivière kéo cho tới tuy nhiên khẩn thư nầy cho tới quá trễ. Quân quan tiền căn nhà Nguyễn nhập trở nên TP. hà Nội tổ chức triển khai kháng cự đơn độc nhưng mà không tồn tại sự tăng viện đúng lúc của những cánh quân kể từ Sơn Tây (Hoàng Kế Viêm, Lưu Vĩnh Phúc) và Thành Phố Bắc Ninh (Trương Quang Đản), tuy vậy cánh quân của Hoàng Kế Viêm và Lưu Vĩnh Phúc đóng góp ở Phủ Hoài (Dịch Vọng, Từ Liêm) cơ hội TP. hà Nội ko xa vời.

Đúng 8:15, những pháo thuyền Fanfare, Surprise, Massue và Carbine kể từ bờ sông Hồng phun đại chưng nhập trở nên. Tới 10:45, quân Pháp đổ xô tiến công nhập trở nên. Vào khi 11 giờ thì quân Pháp chiếm lĩnh được trở nên. Thiếu tá Berthe des Villers và 3 đấu sĩ Pháp bị thương. Trong trở nên TP. hà Nội, Hoàng Diệu nằm trong lãnh binh Hồ Văn Phong lãnh đạo chống thủ cửa ngõ Bắc, đề đốc Lê Văn Trinh lưu giữ của Đông, lãnh binh Lê Trực lưu giữ cửa ngõ Tây và lãnh binh Nguyễn Đình Đường lưu giữ cửa ngõ Nam. Phía quân triều đình đem 40 tử trận và chỉ mất đôi mươi bị thương, vì như thế phần lớn vẫn quân lính đều quăng quật trở nên chạy trốn>. Tại cửa ngõ Đông và cửa ngõ Nam, Lê Văn Trinh và Nguyễn Đình Đường kinh hãi hãi quăng quật trốn. Tổng đốc Hoàng Diệu nỗ lực cố kỉnh cự tuy nhiên quân Pháp vẫn tràn nhập trở nên, đành treo cổ tự động vẫn bên dưới một chiếc cây trước Võ Miếu (Võ Miếu, sau bị huỷ bỏ nằm trong trở nên TP. hà Nội, ở bên trên góc tây-nam trở nên ở địa điểm đầu phố Phố Chu Văn An trước mặt mày trụ sở Sở Ngoại uỷ thác ngày nay).

Kết quả[sửa | sửa mã nguồn]

Sau khi chiếm lĩnh được trở nên, Rivière mang đến đi tìm kiếm Tôn Thất vịn nhằm uỷ thác lại trở nên, tuy nhiên quân Pháp vẫn ở lại Hành cung, đóng góp lưu giữ cửa ngõ nhộn nhịp và cửa ngõ bắc. Hai mặt mày đầu tiên thỏa thuận việc uỷ thác trả trở nên Hà-Nội vào trong ngày 29 tháng tư năm 1882, đem hiệu lực thực thi hiện hành kể từ 01 mon 5 năm 1882. Quân binh vọng gác trú của triều đình ko được quá số 200 người và ko được xây che tăng hào lũy hoặc vọng gác canh chống thủ công cộng xung quanh trở nên ^[6] Mặc mặc dù ngược mệnh lệnh thuở đầu được uỷ thác về sự chỉ dùng vũ lực khi quan trọng, hành vi của Rivière vẫn được thống đốc Nam Kỳ bao phủ và Rivière thậm chí là còn được ban tặng huân chương về thành công này.^[5]

Xem thêm: ai là người đồng sáng lập apple

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Quốc triều chánh biên toát yếu, Cao Xuân Dục, 1909
• Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim, 1919
• Paulin Vial (1899). Nos Premières Années au Tonkin. Baratier et Molaret.
• Antonini, Paul (1890). Annam, le Tonkin et l'Intervention de la France en Extrême Orient. Paris: Librairie Bloud et Barral.
• Rambaud, Alfred (1888). La France Coloniale. Paris: Armand Colin et Cie.