
Tam cúc (三菊) là tên gọi một trò đùa bài xích lá dân lừa lọc thông dụng ở miền Bắc nước ta. Tam cúc là thú đùa của giai tầng dân dã và được không ít giai tầng đùa vì như thế luật đùa khá đơn giản và giản dị. Tam cúc không chỉ có được đùa khi vui chơi, rỗi rãi nhưng mà trong số ngày lễ nghỉ, Tết, nó cũng chính là trò đùa không thể không có. Người dân đồng vị Bắc Sở thông thường với luyện quán đùa tam cúc trong những khi đợi nồi bánh chưng chín. Tuy nhiên, đối tượng người tiêu dùng đa phần đùa Tam Cúc vẫn chính là phụ phái nữ vì như thế tam cúc với số bài xích không nhiều, còn phái nam thì đùa Tổ tôm nhiều hơn thế.
Quân bài[sửa | sửa mã nguồn]

Bộ bài xích Tam Cúc với 32 lá bài xích, tương tự động trò đùa cờ tướng mạo, bao gồm nhị loại quân là quân đỏ rực và quân đen kịt bao gồm 16 quân đỏ rực và 16 quân đen kịt. Mỗi loại bao gồm những quân tướng (將 vẽ hình vị tướng mạo ngồi ghế với cờ cắm sau lưng), sĩ (士 vẽ hình vị quan liêu group nón cánh chuồn với cùng một em bé nhỏ đứng bó tay ở phía sau), tượng (象 với vẽ hình con cái voi), xe (車 với vẽ hình cỗ xe pháo với tía khối red color, xanh lơ, vàng), pháo (砲 với vẽ hình khẩu pháo), mã (馬 với vẽ hình con cái ngựa), tốt (卒 với vẽ hình người chiến sĩ ráng giáo). Trong một cỗ red color hoặc đen kịt thì trừ tướng mạo chỉ có một lá và chất lượng với 5 lá từng loại quân, những quân không giống đều sở hữu 2 lá. Quân bài xích Tướng của quân đỏ rực được gọi là "tướng ông". Quân bài xích Tướng của loại quân đen kịt được gọi là "tướng bà". Quân bài xích Sĩ của loại quân đỏ rực được gọi là Sĩ điều, quân cờ Tượng của loại quân đỏ rực được gọi là Tượng/Tịnh hồng, quân cờ Tượng của loại quân đen kịt được gọi là Tượng/Tịnh rạm. Các quân không giống đều gọi theo đuổi thương hiệu kèm cặp sắc tố của loại quân. Chữ Hán bên trên quân cờ như thể những quân cờ phía đen kịt vô cờ tướng mạo.
Lá bài xích thực hiện vị bìa mỏng mảnh, hình chữ nhật nhiều năm và hẹp với nền white color, phía trên với ghi những thương hiệu bài xích bằng văn bản Hán black color (quân đỏ rực với lốt son màu sắc đỏ) và với hình minh họa. Mặt sau thì y hệt nhau cho tất cả 32 lá bài xích.
Cách chơi[sửa | sửa mã nguồn]
Người này với con số lá bài xích thắng tối đa thì người ê xếp loại nhất và tiếp theo sau cho tới người loại nhị, loại tía..
Khái niệm[sửa | sửa mã nguồn]
- Bài Tam Cúc được phân ấn định rộng lớn nhỏ như sau: Tướng > Sĩ > Tượng > Xe > Pháo > Mã > Tốt.
- Các quân cờ nằm trong thương hiệu thì độ quý hiếm quân đỏ rực to hơn quân đen kịt.
Như vậy:
- Quân bài xích lớn số 1 vô cỗ bài xích tam cúc là quân tướng mạo ông (tướng đỏ).
- Quân bài xích nhỏ nhất vô cỗ bài xích tam cúc là quân chất lượng đen kịt.
- Quân tượng rạm (tượng đen) to hơn quân pháo đỏ rực.
- Các cỗ quân phối kết hợp vô bài:
- Bộ đôi: Hai quân cờ nằm trong màu sắc, nằm trong thương hiệu như song Sĩ điều, song Pháo đen kịt... (giống vô tú lơ khơ).
- Bộ ba: Ba quân Tướng-Sĩ-Tượng, Xe-Pháo-Mã nằm trong màu sắc (tương tự động như Sảnh vô tú lơ khơ). Nhưng Sĩ-Tượng-Xe, Tượng-Xe-Pháo, Pháo-Mã-Tốt thì ko nên là một trong cỗ tía.
- Tứ tử (hay tứ quý): Bốn quân Tốt nằm trong màu sắc (tương tự động như tú lơ khơ).
- Ngũ tử (hay ngũ quý): Năm quân Tốt nằm trong màu sắc.
Cách chơi[sửa | sửa mã nguồn]
Tam Cúc hoàn toàn có thể được đùa 4 người, 3 người hoặc 2 người. Nhưng nếu như đùa tía người thì nên loại bỏ một con cái Tốt đỏ rực và một con cái Tốt đen kịt hoặc loại bỏ 5 quân: Tướng ông, tướng mạo bà, 1 sĩ điều, 1 chất lượng đỏ rực và 1 chất lượng đen kịt.
Ban đầu, một người tiếp tục trộn bài xích và một người bắt cái. Cái sẽ tiến hành tính bằng phương pháp điểm theo hướng tay nên của những người bắt cái và phát âm theo lần lượt kể từ Tướng->Sĩ->Tượng->Xe->Pháo->Mã->Tốt. Lá bài xích được bắt cái mang tên là gì thì việc điểm tiếp tục tạm dừng ở người ứng với thương hiệu bài xích ê. Nhà cái sẽ tiến hành rời khỏi bài xích trước tiên và được phân tách bài xích trước tiên. Khác với bài xích Tứ Sắc, những quân cờ được phân tách không còn cho tới toàn bộ quý khách tham gia chiếu bài xích.
Xem thêm: đức ông là ai
Người với cái tiếp tục rời khỏi bài xích trước tiên và gọi bài xích. "một cây", "đôi cây" hoặc "ba cây"... được gọi thì các người đùa sót lại tiếp tục ứng đã cho ra số lượng km bài xích của tớ. Với ván bài xích với 2 người hoặc 4 người sẽ sở hữu được khẩu quyết "cấm tướng mạo, cấm sĩ lấy tượng ráng đầu" và ở lượt gọi bài xích trước tiên, người đùa chỉ được luật lệ rời khỏi cây bài xích lớn số 1 là tượng hồng. Người đùa này rời khỏi bất kể tướng mạo hoặc sĩ đều vi phạm luật và ko được quyền ăn. Với ván bài xích với 3 người đùa, khẩu quyết thay đổi trở thành "cấm sĩ, cấm tượng lấy xe pháo ráng đầu" và xe pháo hồng phát triển thành cây bài xích lớn số 1 được luật lệ rời khỏi ở lượt gọi trước tiên. Các cây bài xích được rời khỏi với mặt mũi nên (mặt với ký hiệu quân) được lưu giữ kín và úp xuống chiếu bài xích. Khi quý khách tiếp tục rời khỏi rất đầy đủ bài xích thì người gọi bài xích tiếp tục lật bài xích trước tiên rồi theo đuổi trật tự những người dân cạnh bên, ai với lá bài xích có mức giá trị lớn số 1 thì người này được bài xích và giành cái. Tuy nhiên, toàn bộ quý khách được luật lệ chui bài bằng phương pháp chịu đựng thất bại và ko lật bài xích lên nhằm ngoài lộ bài xích. Các bài xích thu bị gọi là rác và bị loại bỏ.
Đặc biệt:
Vì tình huống một người dân có Ngũ tử hoặc Tứ tử khan hiếm khi xẩy ra nên nếu như đùa 2 người hoặc 4 người thì "Tứ tử trình làng", hạ group quân Tứ tử ê xuống chiếu và được ăn, tuy nhiên ko được sản xuất cái. Nếu với Ngũ tử thì với quyền cướp cái và trình làng bất kể khi này. Nếu đùa 3 người thì với Tứ tử cũng sẽ tiến hành trình buôn bản ngẫu nhiên khi này và cướp cái. (Chơi 3 người không tồn tại Ngũ tử vì như thế thiếu thốn nhị con cái Tốt đỏ rực và Tốt đen). Tứ tử trình buôn bản hoặc ngũ tử cướp loại ko được xem lượt là gọi trước tiên và luật cấm ở chuyến gọi trước tiên vẫn không thay đổi sau lượt này.
Đến vòng bài xích sau cuối trước lúc không còn quân, người ráng cái gọi song Tốt đen kịt (nhóm quân có mức giá trị thấp nhất vô bài), nếu như thắng thì được gọi là kết đôi, nếu như cuối bài xích nhưng mà gọi được 3 xe pháo pháo mã đen kịt hoặc xe pháo pháo mã đỏ rực (nếu người này còn có xe pháo pháo mã đen kịt nhằm kết nhưng mà người ê với xe pháo pháo mã đỏ rực nhằm ăn ganh đua được gọi là đè) thì được gọi là kết ba.
Tuỳ từng điểm đùa, từng hội đùa nhưng mà độ quý hiếm kết đôi hoặc kết ba được xem tăng điểm vô khi tổng kết cuối từng ván đùa. Bên cạnh đó, việc người dân có loại nỗ lực kết song hoặc kết tía tuy nhiên bị đè (người đùa không giống với cỗ rộng lớn hơn) cũng tính tăng điểm cho tất cả những người đè được kết song. Ví dụ kết song tăng 2, đè 4, kết tía tăng 3 đè 6, riêng rẽ kết tứ tử ăn tăng 8 đè 16, tuy nhiên kết ăn tăng nên là song, tía, tứ tử đen kịt. Việc "đi đêm" cũng có thể có nhiều hội đùa dùng, này là cơ hội tráo thay đổi quân trong số những người đùa sao cho tới chất lượng cho tất cả nhị mặt mũi và để được nhiều group quân rộng lớn. Khi "đi đêm", những quân cờ được úp mặt mũi nên xuống chiếu nhằm đáp ứng thương hiệu những quân tráo thay đổi được lưu giữ kín.
Các kể từ ngữ với xuất xứ bắt nguồn từ Tam Cúc[sửa | sửa mã nguồn]
- Đi tối.
- Tứ tử trình buôn bản.
- Ngũ tử cướp cái
Trong văn học[sửa | sửa mã nguồn]
Nhà thơ Hoàng Cầm với bài xích thơ về Cây Tam Cúc phổ biến và sau đây được nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc:
- ...Tướng sĩ đỏ rực đen kịt chui sấp ngửa
- Ổ rơm thơm ngát ứ tuổi hạc đương thì...
- ...Em lên đường tối tướng mạo điều sĩ đỏ
- Đổi xe pháo hồng trả Chị cho tới quê Em...
- ...Thả tịnh vàng cưới Chị võng mây trôi
- Em đứng nom theo đuổi Em gọi song.
Nhà thơ Hồ Dzếnh với bài xích thơ về Cỗ bài xích tam cúc:
- ...Từ ê các mùa xẻ nở
- Pháo xe pháo lại rộn cây bài
- Có phỏng anh về, với độ
- Vắng anh, em lưu giữ khao khát hoài...
Nhà thơ Trần Đăng Khoa với bài xích thơ về Đánh tam cúc:
Xem thêm: võ tú quỳnh tiếp viên hàng không là cháu ai
- Đây là tướng mạo ông
- Chân lên đường hài đỏ
- Đây là tướng mạo bà
- Tóc liu riu gió
- Đây là con cái ngựa
- Chân với những vết bụi đường
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Tứ Sắc
- Tổ Tôm
- Bài Tây
- Danh sách những trò đùa truyền thống lịch sử của Việt Nam
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
- Bách khoa toàn thư văn hóa truyền thống Việt
- Còn đâu những cỗ bài xích Tam Cúc?
- Xoso66.sale Xoso66 Nhà Cái Xoso66
- Hào hứng những trò đùa dân lừa lọc ngày Tết
Bình luận