Thiền sư Tổ loại 28 Thiền tông bấm Độ Sơ tổ Thiền tông Trung Hoa
Kế nhiệm
Huệ Khả
Hoạt động tôn giáo
Đồ đệ
Huệ Khả
Một phần củaloạt bàivề
Thiền tông
Các nội dung bài viết chính
Phật giáo Thiền tông
Thiền tông Trung Quốc
Thiền tông Việt Nam
Seon
Zen
Thiền tông ở Hoa Kỳ
Nhân vật
Thiền tông ở Trung Quốc
Bồ-đề-đạt-ma
Huệ Năng (Enō)
Mã Tổ Đạo Nhất (Baso)
Thạch Đầu Hi Thiên (Kisen)
Động Sơn Lương Giới (Tozan)
Tuyết Phong Nghĩa Tồn (Seppo)
Lâm Tế Nghĩa Huyền (Rinzai)
Đại Tuệ Tông Cảo (Tahui)
Zen
Dōgen
Hakuin Ekaku
Seon
Taego Bou
Jinul
Daewon
Seongcheol
Thiền tông ở Hoa Kỳ
D. T. Suzuki
Hakuun Yasutani
Taizan Maezumi
Shunryū Suzuki
Seungsahn
Thể loại:Thiền tông
Giáo lý
Thiền tông và kinh điển
Nền tảng giáo lý của Thiền tông
Phật tính
Duy thức tông
Tính không
Bồ Tát
Truyền thống
Ấn chứng
Các phiên bản loại dòng sản phẩm Thiền tông
Tôn ti và loại bậc vô Thiền tông
Các tổ chức triển khai và học viện chuyên nghành về Thiền tông
Các mẩu chuyện chủ yếu về Thiền tông
Sự giác ngộ
Kenshō
Satori
Đốn ngộ
Shikantaza
Lời dạy
Thập mục ngưu đồ
Ngũ vị của Động Sơn
Tam ẩn môn
Bốn tuyến phố dẫn cho tới sự hiểu biết
Phương pháp tu tập
Tọa thiền / Shikantaza
Tu tập dượt công án
Dòng thiền
Đông Sơn pháp môn
Hồng Châu tông
Ngũ thất gia tông
Lâm Tế tông
Sōtō
Sanbo Kyodan
Asanga Mận Trắng
Tông phái sở hữu liên quan
Hoa Nghiêm tông
Thiên Thai tông
Tịnh chừng tông
x
t
s
Bồ-đề-đạt-ma (zh. 菩提達磨, rơi. bodhidharma, ja. bodai daruma), dịch tức thị Giác Pháp (zh. 覺法), người bấm Độ, (~470 - 543). Ông được xem như là người quảng bá và tạo nên đi ra Thiền học tập và Võ thuật cho tới Trung Quốc. Theo truyền thuyết Trung Quốc, ông tiếp tục truyền thụ cách thức tập luyện thân thích thể cho những mái ấm sư Thiếu Lâm và dẫn theo việc tạo hình môn võ Thiếu Lâm. Ông cũng chính là phụ vương đẻ của Thiền tông Trung Quốc.
Còn rất rất không nhiều vấn đề về tiểu truyện của ông, hầu hết chỉ từ lại là truyền thuyết. Truyền thuyết về xuất xứ của ông cũng không giống nhau, bên trên Trung Quốc tồn bên trên 2 truyền thuyết về ông, bên trên bấm Độ truyền thuyết kể rằng Bồ Đề Đạt Ma là nam nhi loại tía của một vị vua Pallava Tamil kể từ Kanchipuram, trong những khi ở Nhật Bản truyền thuyết kể rằng ông tới từ Ba Tư.
Thời điểm ông cho tới Trung Quốc cũng không giống nhau, một trong mỗi thuyết bảo rằng ông cho tới vô triều đại Lưu Tống (420-479) hoặc muộn rộng lớn vô triều đại mái ấm Lương (502-557). Ông hầu hết sinh hoạt bên trên cương vực của những triều đại Bắc Ngụy (386-534). Thời kỳ quảng bá của ông khoảng chừng vô thời điểm đầu thế kỷ loại 5.
Ông là Tổ loại 28 và ở đầu cuối sau Phật Thích-ca Mâu-ni của Thiền tông bấm Độ và là Sơ tổ của Thiền tông Trung Quốc. Các tên thường gọi không giống là: Bồ-đề-đạt-ma-đa-la (zh. 菩提達磨多羅), Đạt-ma-đa-la (zh. 達磨多羅), Bồ-đề-đa-la (菩提多羅), và thương hiệu ghi chép tắt thông thường bắt gặp vô văn cảnh mái ấm Thiền là Đạt-ma (zh. 達磨).
Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]
Bồ-đề-đạt-ma là môn sinh và truyền nhân của Tổ loại 27, Bát-nhã-đa-la (sa. prajñādhāra) và là thầy của Huệ Khả, Nhị tổ Thiền Trung Quốc. Sự tích truyền pháp của Bát-nhã-đa-la mang đến Bồ-đề-đạt-ma được để lại như sau:
Tổ hỏi: "Trong tất cả, cái gì vô sắc?" Bồ-đề-đạt-ma đáp: "Vô sinh vô sắc". Tổ chất vấn tiếp: "Trong tất cả, vật gì vĩ đại nhất?" Bồ-đề-đạt-ma đáp: "Phật pháp vĩ đại nhất".
Sau khi phát triển thành Tổ loại 28, Bồ-đề-đạt-ma cút thuyền qua quýt Nam Trung Quốc năm 520. Sau khi truyền giáo mang đến Lương Vũ Đế ko trở nên, Bồ-đề-đạt-ma cho tới Lạc Dương, lên miếu Thiếu Lâm bên trên rặng Tung Sơn. Nơi phía trên, Bồ-đề-đạt-ma tu thiền quyết định, 9 năm con quay mặt mũi vô vách ko nói; cũng bên trên phía trên, Huệ Khả tiếp tục bắt gặp Bồ-đề-đạt-ma nhằm lại truyền thuyết bất hủ về sự quyết tâm học tập đạo của tớ.
Tư liệu về cuộc sống của Bồ-đề-đạt-ma là 1 trong những vương vãi tử Nam bấm Độ ko rõ rệt. Có truyền thuyết nhận định rằng sư phụ của Bồ-đề-đạt-ma là Bát-nhã-đa-la từng dặn dò sư hãy đợi 60 năm sau thời điểm bản thân bị tiêu diệt vừa mới được cút Trung Quốc. Như thế Bồ-đề-đạt-ma cần cao tuổi hạc lắm khi cho tới Trung Quốc. Theo tư liệu không giống thì Bồ-đề-đạt-ma cho tới Trung Quốc khi 60 tuổi hạc. Cả nhị thuyết này sẽ không phù phù hợp với cuộc sống Sư, kể từ 470-543, là tháng ngày được phần rộng lớn mối cung cấp tư liệu thừa nhận. Sau lúc tới, sư nhận lời nói mời mọc của Lương Vũ Đế cút Nam Kinh. Cuộc chạm chán thân thích Bồ-đề-đạt-ma và Vũ Đế được những ngữ lục ghi lại như sau:
Là một người phụng sự đạo Phật, Lương Vũ Đế tiếp tục mang đến xây nội địa bản thân nhiều miếu chiền, bảo tháp. Vũ Đế chất vấn mái ấm sư bấm Độ: "Trẫm kể từ đăng vương đến giờ, xây miếu, chép kinh, chừng tăng ko biết từng nào nhưng mà kể. Vậy sở hữu công đức gì không?"
- "Bởi vì thế những việc vua thực hiện là nhân "hữu lậu", chỉ mất những trái khoáy nhỏ trong tầm nhân thiên, như hình ảnh tùy hình, tuy rằng sở hữu tuy nhiên ko cần thiệt."
- "Vậy công đức chân thực là gì?"
Sư đáp: "Trí cần được thanh tịnh trọn vẹn. Thể cần được trống trải ko vắng ngắt lặng, như thế mới mẻ là công đức, và công đức này sẽ không thể lấy việc trần gian (như xây miếu, chép kinh, chừng tăng) nhưng mà cầu được."
Vua lại hỏi: "Nghĩa vô thượng của thánh đế là gì?"
- "Một khi tỉnh rõ ràng, thông trong cả rồi thì không tồn tại gì là thánh."
- "Ai đang được đối lập với trẫm đây?"
- "Không biết."
Đó là những lời nói khai thị về yếu đuối tính Phật pháp rất rõ ràng ràng, tuy nhiên Vũ Đế ko lĩnh hội được. Cuộc bắt gặp với Lương Vũ Đế mang đến Bồ-đề-đạt-ma thấy rõ ràng là không tới thời truyền pháp bên trên Trung Quốc. Sau cơ - theo dõi truyền thuyết - sư vượt lên Trường Giang vì thế một cái thuyền con cái (chiếc thuyền về sau phát triển thành một chủ đề của hội họa Thiền), cho tới miếu Thiếu Lâm ở Bắc Trung Quốc. Người tao ko hiểu ra sư rơi rụng bên trên cơ hoặc tách Thiếu Lâm sau thời điểm truyền pháp mang đến Huệ Khả. Theo một truyền thuyết thì Bồ-đề-đạt-ma về lại bấm Độ sau chín năm ghi lại Trung Quốc.
Một phần củaloạt bàivề
Thiền sư Trung Quốc
Bồ-đề-đạt-ma cho tới Huệ Năng
Bồ-đề-đạt-ma
Huệ Khả
Tăng Xán
Đạo Tín
Hoằng Nhẫn, Pháp Dung
Huệ Năng,Thần Tú, Huệ An
Hành Tư, Hoài Nhượng, Huyền Giác, Huệ Trung, Thần Hội
Ngưu Đầu Thiền
Pháp Dung, Trí Nham, Tuệ Phương
Pháp Trì , Trí Oai, Tuệ Trung
Huyền Tố, Đạo Khâm, Ô Khòa
Bắc Tông Thiền
Thần Tú
Phổ Tịch , Nghĩa Phúc, Hàng Ma Tạng
Đạo Truyền, Hành Biểu, Tối Trừng
Nhánh Thanh Nguyên Hành Tư
Hi Thiên
Đạo Ngộ, Duy Nghiễm, chỉ Thông, Thiên Nhiên
Sùng Tín , Đàm Thạnh, Đạo Ngô Đức Thành, Vô Học
Đức Sơn, Thiện Hội Thạch Sương, Lương Giới
Nghĩa Tồn, Nham Đầu, Thuý Nham
Vân Môn, Huệ Lăng, Huyền Sa
Nhánh Nam Nhạc Hoài Nhượng
Mã Tổ
Hoài Hải, Nam Tuyền, Huệ Hải Pháp Thường , Trí Tạng, chỉ Triệt
Triệu Châu, Quy Sơn Hoàng chống, Vô Ngôn Thông
Huệ Tịch, Nghĩa Huyền Trí Nhàn, Chí Cần
Lâm Tế tông
Lâm Tế
Huệ Nhiên, Hưng Hoá
Đại Giác, Huệ Ngung, Diên Chiểu
Tỉnh Niệm, Thiện Chiêu, Quy Tỉnh
Thạch Sương, Huệ Giác, Pháp Viễn
Hoàng Long phái
Huệ Nam
Tổ Tâm, Chân Tịnh
Ngộ Tân, Duy Thanh
Dương Kì phái
Dương Kì
Thủ Đoan, Pháp Diễn
Viên Ngộ, Phật Nhãn, Phật Giám
Đạo Ninh, Đại Huệ, Thiệu Long
Đức Quang, Đàm Hoa , Hàm Kiệt, Tổ Tiên
Huệ Khai, Sư Phạm, Tổ Khâm
Nguyên Diệu, Trung Phong, Thiên Nham
Thời Uỷ, Chính Truyền
Mật Vân, Viên Tu, Viên Tín
Đạo Mân, Thông Tú, Thông Dung
Tào Động tông
Động Sơn
Tào Sơn, Đạo Ưng, Long Nha
Huệ Hà, Đạo Phi, Quán Chí
Duyên Quán, Cảnh Huyền, Nghĩa Thanh
Đạo Khải, Tử Thuần, Tự Giác
Pháp Thành, Chính Giác, Thanh Liễu
Nhất Biện, Huệ Huy, Tông Giác
Trí Giám, Minh Quang, Như Tịnh
Hành Tú, Đức Cử, Vân Tụ
Phúc Dụ, Liễu Cải, Tuệ Kinh
Viên Trừng, Nguyên Lai, Nguyên Kính
Nguyên Hiền, Minh Tuyết, Minh Phương
Đạo Bái, Đạo Thịnh, Đạo Ngân
Tịnh Chu, Tịnh Nột, Tịch Oánh
Tịnh Phù, Đại Tâm, Trí Giáo
Hưng Thù, Hưng Long
Quy Ngưỡng tông
Linh Hựu
Huệ Tịch, Trí Nhàn, Linh Vân
Quang Dũng, Tây Tháp, Văn Hỉ
Huệ Thanh, Tư Phúc, Toàn Phó
Thanh Nhượng
Vân Môn tông
Văn Yến
Ba Lăng, Trừng Viễn
Trí Môn, Tuyết Đậu, Thảo Đường
Nghĩa Hoài, Phật Ấn
Tông Bản, Hoài Thâm
Pháp Nhãn tông
Sư Bị, Quế Sâm, Văn Ích
Đức Thiều, Diên Thọ, Đạo Tế
Vĩnh An , Văn Thắng
Thiền sư ni
Tổng Trì, Liễu Nhiên, Trí Thông, Diệu Tống
Không rõ ràng tông phái
Hàn Sơn, Thập Đắc, Phong Can
Bố Đại, Tế Công
Hám Sơn, Hư Vân
Cư sĩ Thiền Tông
Phó Đại Sĩ, Bạch Cư Dị, Vương Duy
Bàng Cư Sĩ, Bùi Hưu, Trương Chuyết Tú Tài
Tô Đông Pha, Hoàng Đình Kiên
Gia Luật Sở Tài, Ung Chính
Cổng vấn đề Phật giáo
x
t
s
Bồ-đề-đạt-ma, 9 năm diện bích, giành mộc phiên bản Ukiyo-e của Tsukioka Yoshitoshi, 1887.Sư sở hữu ý ham muốn hồi mùi hương, trước lúc về, gọi môn sinh trình diễn sở đắc: "Giờ tao đi ra cút tới đây, vậy từng môn sinh hãy rằng mang đến tao nghe sở đắc của mình".
Đạo Phó bạch: "Theo vị trí thấy của tôi, ham muốn thấy đạo cần chẳng chấp văn tự động, nhưng mà cũng chẳng thoát ly văn tự."
Sư đáp: "Ông được lớp domain authority của tôi rồi."
Ni Tổng Trì nói: "Chỗ giải của tôi như loại mừng vui mừng thấy nước Phật (tâm) bất động đậy, thấy được một thứ tự, sau ko thấy lại nữa."
Sư nói: "Bà được phần thịt của tôi rồi."
Đạo Dục, một môn sinh không giống, bạch: "Bốn đại vốn liếng ko, năm uẩn chẳng cần thiệt sở hữu, vậy vị trí thấy của tôi là ko một pháp nào là khả được."
Sư đáp: "Ông được bộ khung của tôi rồi."
Cuối nằm trong, cho tới phiên Huệ Khả. Huệ Khả lễ bái sư rồi đứng tức thì một vị trí, ko bạch ko rằng gì cả. sư bảo: "Ngươi đã và đang được phần tuỷ của tao."
Rồi ngó Huệ Khả, sư rằng tiếp: "Xưa Như Lai trao 'Chánh pháp nhãn tạng' mang đến Bồ tát Ca Diếp, kể từ Ca Diếp chánh pháp được liên tiếp truyền cho tới tao. Ta ni trao lại mang đến ngươi; mái ấm ngươi khá sở hữu, luôn luôn với áo cà rơi nhằm thực hiện vật tin cẩn. Mỗi loại vượt trội cho 1 việc, ngươi nên khá biết."
Huệ Khả bạch: "Thỉnh sư chỉ bảo mang đến."
Sư nói: "Trong, truyền pháp ấn nhằm khế triệu chứng tâm; ngoài, trao cà rơi nhằm quyết định tông chỉ. Đời sau, vô cảnh tuyên chiến và cạnh tranh, nếu như sở hữu người chất vấn ngươi con cháu mái ấm ai, vì thế vô đâu nhưng mà rằng đắc pháp, lấy gì chứng tỏ, thì ngươi đem bài xích kệ của tao và áo cà rơi đi ra thực hiện vì thế. Hai trăm năm sau thời điểm tao khử rồi, việc truyền nó tạm dừng. Chừng ấy, đâu đâu người hiểu đạo và rằng lý thật nhiều, còn người hành đạo và thông lý rất rất không nhiều, vậy ngươi nên cố xiển dương đạo pháp, chớ khinh thường nhớt những người dân ko ngộ. Bây giờ hãy nghe bài xích kệ của ta:"
吾本來玆土
傳法救迷情。
一華開五葉
結果自然成
Ngô phiên bản lai tư thổ
Truyền pháp cứu vãn mải miết tình.
Nhất hoa khai ngũ diệp
Kết trái khoáy bất ngờ thành.
Ta cho tới phía trên với nguyện,
Truyền pháp cứu vãn người mải miết.
Một hoa nở năm cánh,
Nụ trái khoáy trổ thừa thãi.
Sư lại rằng thêm: "Ta sở hữu cỗ kinh Lăng Già tư cuốn, ni cũng gửi gắm luôn luôn mang đến ngươi, này đó là đàng vô tâm giới, gom bọn chúng sinh cởi được cửa ngõ kho tri loài kiến của Phật. Ta kể từ Nam bấm thanh lịch cho tới phương Đông này, thấy Xích Huyện Thần Châu sở hữu đại quá khí tượng, vì thế vượt lên trải qua không ít điểm, vì thế pháp dò thám người. Nhưng từng nào cuộc chạm chán ko thực hiện tao phật lòng, vạn bất đắc dĩ cần ừ hử vậy thôi. Nay được ngươi nhằm truyền lâu nó pháp, ý tao tiếp tục toại!"
Theo một thuyết không giống thì Bồ-đề-đạt-ma sinh sống cho tới 150 tuổi hạc, ở đầu cuối bị đầu độc và được táng ở Hồ Nam. Sau cơ một vị tăng cút hành mùi hương ở bấm Độ về bắt gặp Bồ-đề-đạt-ma bên trên núi Hùng Nhĩ. Bồ-đề-đạt-ma, tay vậy một cái dép, cho thấy thêm bản thân bên trên đàng về bấm Độ và Trung Quốc tiếp tục thông liền dòng sản phẩm Thiền của tớ. Về cho tới Trung Quốc vị tăng này tất tả báo mang đến môn sinh, môn sinh cởi quan tài đi ra thì ko thấy gì cả, chỉ từ một cái dép. Vì tích này, giành tượng của Bồ-đề-đạt-ma hoặc được vẽ vai vác gậy gộc mang 1 cái dép.
Bồ-đề-đạt-ma truyền quy tắc thiền quyết định đem truyền thống lâu đời Đại quá bấm Độ, đặc biệt quan trọng sư chú ý cho tới cỗ Nhập Lăng-già kinh (sa. laṅkāvatāra-sūtra). Tuy nhiên, Thiền tông Trung Quốc chỉ trở nên hình thiệt sự với Huệ Năng, Tổ loại sáu, phối hợp thân thích thiền (sa. dhyāna) bấm Độ và truyền thống lâu đời đạo Lão, sẽ là một phe cánh đặc biệt quan trọng "nằm ngoài giáo pháp nguyên vẹn thủy". Thiền tông Trung Quốc trở nên tân tiến bùng cháy Tính từ lúc đời mái ấm Đường.
Theo Nguyễn Lang vô Việt Nam Phật giáo sử luận thì Bồ-đề-đạt-ma rất có thể từng cho tới VN (Giao Châu) cuối đời mái ấm Tống (420-447) cùng theo với một vị sư bấm Độ thương hiệu là Pháp Thiên (sa. dharmadeva).
Võ thuật[sửa | sửa mã nguồn]
Bồ phản ánh yêu tinh được xem như là tổ sư, người tạo nên phái Võ Thiếu Lâm. Môn võ này còn có xuất xứ kể từ môn võ thuật truyền thống cổ truyền của bấm Độ là võ Kalaripayattu, nhưng mà Bồ-đề-đạt-ma là 1 trong những võ sư của môn võ này.[1][2]
Fo Guang Ta-tz'u-tien 佛光大辭典. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui 佛光大辭典編修委員會. Taipei: Fo-kuang ch'u-pan-she, 1988. (Phật Quang Đại Từ điển. Phật Quang Đại Từ điển biên tu uỷ viên hội. Đài Bắc: Phật Quang xuất phiên bản xã, 1988.)
Das Lexikon der Östlichen Weisheitslehren, Bern 1986.
Từ điển Thiền Tông Hán Việt. Hân Mẫn & Thông Thiền biên dịch. TP Sài Gòn 2002.
Dumoulin, Heinrich:
Geschichte des Zen-Buddhismus I. Indien und Trung Quốc, Bern & München 1985.
Geschichte des Zen-Buddhismus II. nhật bản, Bern & München 1986.
Nguyễn Lang: Việt Nam Phật giáo sử luận I-III, Hà Thành 1992.
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
Tư liệu tương quan cho tới Bodhidharma bên trên Wikimedia Commons
Ebook: Bồ phản ánh yêu tinh - Thiền sư vĩ đại nhất, người sáng tác Osho (tiếng Việt)
Bồ Đề Đạt Ma với võ thuật 28/11/2010
Bảng những chữ ghi chép tắt
bo.: Bod skad བོད་སྐད་, giờ Tây Tạng | ja.: 日本語 giờ Nhật | ko.: 한국어, giờ Triều Tiên | pi.: Pāli, giờ Pali | sa.: Sanskrit संस्कृतम्, giờ Phạn | zh.: 中文 chữ Hán
Bình luận