ai là người đã chinh phục vương quốc vandal và alan

Bách khoa toàn thư banh Wikipedia

Vương quốc Vandals và Alans Bạn đang xem: ai là người đã chinh phục vương quốc vandal và alan
Tên phiên bản ngữ Regnum Vandalorum et Alanorum Vandaliric
435 AD–534 AD
Đồng xu đem hình Huneric (477-484)
Lãnh thổ Vandal vô thời gian hoàng kim k. 476
Tổng quan
Thủ đô	Hippo Regius 435–439 [1] Carthage 439[2]–534[3]
Ngôn ngữ thông dụng	Latin (spoken by elite and clergy) Vulgar Latin and African Romance (spoken by common people) Tiếng Vandal (Cao cấp) Tiếng Punic (Dân thường) Tiếng Numidian (Nông thôn) Tiếng Hy Lạp (dân chúng)
Tôn giáo chính	Arianism (cấp cao) Công giáo Nicene sau đó Công giáo Chalcedon
Chính trị
Chính phủ	Chế chừng quân chủ
Vua xứ Vandal
• 435–477	Genseric
• 477–484	Huneric
• 484-496	Gunthamund
• 496-523	Thrasamund
• 523-530	Hilderic
• 530–534	Gelimer
Lịch sử
• Người Vandal được trao vùng Mauretania và Numidia	435 AD
• Bị cướp tự Đế quốc Đông La Mã	534 AD
Tiền thân Kế tục Africa (Roman province) Người Vandal Sicilia (Roman province) Praetorian prefecture of Africa
Hiện ni là 1 trong những phần của	Algeria  France  Italy  Malta  Spain  Tunisia

Vương quốc Vandal (tiếng Latinh: Regnum Vandalum) hoặc Vương quốc Vandal và Alan (tiếng Latinh: Regnum Vandalorum et Alanorum) là 1 trong những quốc gia được xây dựng tự người Vandal bên dưới thời vua Gaiseric ở Bắc Phi and the Địa Trung Hải từ thời điểm năm 435 cho tới năm 534. Vương quốc được xây dựng kể từ những trở thành thị được ấn định cư tự người Vandal bên trên những điểm bên trên Numidia và Mauretania và không ngừng mở rộng từng vùng Bắc Phi tiếp sau đó là vùng Địa Trung Hải. Vương quốc bị xâm cướp tự Đế quốc Đông La Mã tự nhà vua Justinian I.

Vương quốc ở Bắc Phi[sửa | sửa mã nguồn]

Thành lập[sửa | sửa mã nguồn]

Người Vandal đang được theo đòi vị vua mới mẻ của mình, Genseric (cũng được nghe biết là Geiseric) vượt lên biển lớn cho tới châu Phi vô năm 429.^[4] Mặc mặc dù con số của mình là ko rõ rệt và đang được ở trong tầm tranh biện của một vài ngôi nhà sử học tập, tuy nhiên dựa vào sự xác định của Procopius, thì người Vandal và Alan có tầm khoảng 80000 Khi bọn họ dịch chuyển cho tới Bắc Phi,^[5] Peter Heather dự tính rằng bọn họ rất có thể thể hiện mặt trận một nhóm quân khoảng chừng 15.000-20.000 người^[6]. Theo Procopius, người Vandal cho tới châu Phi theo đòi đòi hỏi của Bonifacius, người tóm quyền lãnh đạo quân sự chiến lược ở điểm này.^[7] Tuy nhiên, và được khuyến cáo rằng người Vandal di trú sang trọng châu Phi nhằm lần tìm kiếm điểm ấn định cư an toàn; bọn họ đã trở nên tiến công tự một nhóm quân La Mã vô năm 422 và đang không thành công xuất sắc trong những công việc thỏa thuận một hiệp ước với bọn họ. Tiếp tục tiến bộ quân về phía nhộn nhịp dọc từ bờ biển lớn, người Vandal đang được vây hãm TP.HCM Hippo Regius vô năm 430.^[4] Tại phía bên trong, thánh Augustine và những linh mục của ông lại đang tiếp tục nguyện cầu một sự giải vây mang lại TP.HCM nhằm bay ngoài những kẻ xâm lăng, vì thế bọn họ trọn vẹn hiểu ra rằng sự thất thủ của TP.HCM tiếp tục báo hiệu sự cải đạo hoặc chết choc mang lại nhiều tín trang bị Kitô giáo La Mã. Ngày 28 mon 8 năm 430, phụ vương mon sau thời điểm chính thức cuộc vây hãm, Thánh Augustine (lúc này đang được 75 tuổi)qua đời,^[8] có lẽ rằng vì thế đói hoặc mệt mỏi, và vì thế những cánh đồng tiểu mạch phía bên ngoài TP.HCM đang được vô hiện tượng bị bỏ phí và ko được thu hoạch. Sau 14 mon bao vây, TP.HCM sau cuối cũng thất thủ.

Hòa bình và được lập lại trong số những người La Mã và người Vandal vô năm 435 trải qua một hiệp ước được cho phép người Vandal trấn áp điểm ven bờ biển của Numidia. Geiseric tiếp sau đó đang được đánh tan hiệp ước vô năm 439 Khi ông xâm cướp tỉnh châu Phi của La Mã và tổ chức bao vây Carthage ^[9] Thành phố này đã trở nên cướp nhưng mà ko cần phải có giao đấu, người Vandal tiến bộ vô TP.HCM trong lúc đa số người dân đang được theo đòi dõi những cuộc đua bên trên ngôi trường đua ngựa. Genseric vươn lên là nó trở thành kinh kì của ông, và tự động phong bản thân là vua của những người Vandal và Alan. Tiếp tục đoạt được Sicilia, Sardegna, Corse và quần hòn đảo Balearic, ông đang được xây cất quốc gia của tôi trở thành một vương quốc mạnh mẽ.

Xem thêm: ái ngại là gì

Khi người Vandal đánh úp Sicilia vô năm 440, đế quốc Tây La Mã thời điểm hiện nay đang được cần bận tâm với trận đánh giành ở Gaul và ko thể phản công lại. Theodosius II, nhà vua của Đế quốc Đông La Mã, tiếp sau đó cử một nhóm quân viễn chỉnh nhằm ứng phó với những người Vandals vô năm 441, tuy vậy nó chỉ tiến bộ xa thẳm đến tới Sicilia. Đế quốc Tây La Mã bên dưới thời Valentinian III đã ký kết kết một hiệp ước độc lập với những người Vandal vô năm 442^[10] Theo hiệp ước này, người Vandals có được Byzacena, Tripolitania, 1 phần của Numidia, và xác nhận sự trấn áp của mình so với hành tỉnh châu Phi.^[11]

Cướp đập trở thành Roma[sửa | sửa mã nguồn]

Trong 35 năm tiếp theo cho tới, với cùng 1 hạm team hùng hậu, Genseric đang được cướp đập bờ biển lớn của Đế quốc Tây và Đông La Mã. Tuy nhiên, sau thời điểm vua người Hung là Attila bị tiêu diệt, người La Mã đang được rất có thể tảo sang trọng ứng phó với những người Vandals, Khi bọn họ đang được sở hữu một vài vùng khu đất phong lưu nhất của Đế quốc La Mã xưa.

Để buộc người Vandals cần thần phục đế quốc, Valentinianus III đang được hứa hít phụ nữ của ông với đàn ông của Genseric. Tuy nhiên, trước lúc hiệp ước này rất có thể được triển khai, chủ yếu trị một đợt tiếp nhữa lại đóng góp 1 phần cần thiết trong những sai lầm đáng tiếc ngớ ngẩn của La Mã. Petronius Maximus, một kẻ cướp ngôi, đang được giết mổ bị tiêu diệt Valentinianus III, vô một nỗ lực nhằm trấn áp đế chế. Những nỗ lực nước ngoài uỷ thác thân thiện nhì phe đã trở nên đánh tan, và vô năm 455 với cùng 1 lá thư của Hoàng hậu Licinia Eudoxia, cầu van nài đàn ông của Genseric cho tới giải cứu giúp bà, người Vandal đang được xâm chiếm trở thành Roma, cùng theo với Hoàng hậu Licinia Eudoxia và nhì người phụ nữ Eudocia và Placidia.

Nhà chép biên niên sử Prosper xứ Aquitaine^[12] sở hữu ghi nhận có một không hai vô thế kỷ 5 rằng vào trong ngày 2 mon 6 năm 455, Giáo hoàng Lêô I đang được tiếp đón Genseric và thỉnh cầu ông tao ko nhen nhóm đập TP.HCM và tạo nên chết người mang lại quần chúng, và hãy vừa lòng với của tôi cướp được. Người tao hoài nghi về sự việc tác động của Giáo hoàng cứu giúp vắng tanh cả trở thành Roma. Người Vandals rời trở thành với vô số chiến lợi phẩm. Eudoxia và phụ nữ bà là Eudocia được đưa tới Bắc Phi.^[11]

Sự củng cố[sửa | sửa mã nguồn]

Như là 1 trong những thành phẩm của hành vi cướp đập trở thành Rome và tổ chức những sinh hoạt hải tặc ở Địa Trung Hải, đế chế La Mã đang được triệu tập vô việc chi phí khử quốc gia Vandal. Cả nhì nửa phía Tây (năm 460) và Đông (468) của đế chế đều đang được phái hạm team tiến bộ tấn công người Vandal. Người Vandal đang được tấn công chiếm hữu được hạm team Tây La mã, và đập diệt toàn cỗ hạm team Đông La Mã trải qua việc dùng thuyền lửa^[10] Tiếp sau cuộc tiến công này, Vandals đang được nỗ lực xâm lăng vô Peloponnese, tuy nhiên bọn họ đã trở nên tấn công nhảy quay về tự người Maniot bên trên Kenipolis với tổn thất áp lực.^[13] Để trả thù oán, người Vandal bắt 500 con cái tin cậy ở Zakynthos,chặt bọn họ đi ra trở thành từng miếng và ném những miếng cơ xuống biển lớn bên trên đàng trở lại Carthage ^[13] Trong trong thời gian 470, người La Mã đang được kể từ vứt quyết sách tổ chức trận đánh ngăn chặn người Vandal của mình. Vị tướng mạo phía Tây là Ricimer đang được đạt được một hiệp ước với những người Vandal,^[10] và vô năm 476 Genseric đang được rất có thể đã ký kết kết một nền "hòa bình vĩnh viễn" với Constantinopolis. Từ năm 477 trở lên đường, người Vandal đang được phát hành chi phí đúc riêng rẽ của mình.

Mặc mặc dù người Vandal đang được tấn công lùi được những cuộc tiến công kể từ những người dân La Mã và thiết lập quyền cại trị bên trên những quần đảo ở phía tây Địa Trung Hải, bọn họ đang không thành công xuất sắc lắm trong những cuộc xung đột với những người Berber. Nằm về phía phái nam của quốc gia Vandal, người Berber đang được nhì lượt giành được những thành công cần thiết trước người Vandals vô tiến trình trong thời gian 496-530.^[10]

Chính sách tôn giáo[sửa | sửa mã nguồn]

Sự khác lạ trong số những người Vandal theo đòi giáo phái Arian và những thần dân tin cậy thuyết Ba Ngôi của mình (bao bao gồm toàn bộ cơ thể Công giáo và những người dân ly giáo) là nguyên vẹn nhân phát sinh hiện tượng mệt mỏi ở vương quốc châu Phi của mình. Các giám mục Công giáo đã trở nên lưu hành hạ hoặc bị giết mổ tự Genseric và giáo dân đã trở nên nghiêm cấm thờ phụng và thông thường xuyên bị tịch thâu gia tài của họ^[14] Ông tao đang được chở che mang lại những thần dân Công giáo của tôi Khi quan hệ của ông tao với La Mã và Constantinopolis trở thành thân thiện thiện, như vô tiến trình năm 454-57, Khi xã hội Công giáo bên trên Carthage, thời điểm hiện nay đang được vô hiện tượng không tồn tại người hàng đầu, đang được bầu Deogratias thực hiện giám mục. Huneric, người kế tiếp vị Genseric, đang được phát hành sắc mệnh lệnh ngăn chặn người Công giáo vô năm 483 và 484 vô một nỗ lực nhằm ngăn ngừa bọn họ và vươn lên là giáo phái Arian trở thành tôn giáo chủ yếu ở Bắc Phi ^[15] Nói công cộng đa số những vị vua Vandal, trừ Hilderic, đều bức sợ hãi những tín trang bị Kitô giáo tin cậy thuyết Ba Ngôi ở một cường độ nhiều hoặc không nhiều, nghiêm cấm sự cải đạo cho những người Vandal, lưu hành hạ những giám mục và phát biểu công cộng tạo nên trở ngại mang lại cuộc sống đời thường của những tín trang bị Ba Ngôi.

Suy tàn[sửa | sửa mã nguồn]

Theo như "Từ điển Công giáo" (Catholic Encyclopedia) năm 1913: "Genseric, một trong mỗi hero quyền lực tối cao nhất của "thời đại di trú", bị tiêu diệt ngày 25 mon một năm 477, ở tuổi tác thượng lâu chừng 88. Theo luật kế tiếp vị nhưng mà ông tao phát hành, member phái mạnh lớn số 1 vô Hoàng gia tiếp tục kế tiếp ngôi. Do cơ, ông tao được kế tiếp tục tự con cái là Huneric (477–484), người lúc đầu khoan thứ Công giáo, tự kinh uy Constantinopolis, tuy nhiên sau năm 482 thì chính thức bách sợ hãi Mani giáo và Công giáo."^[16]

Gunthamund (484–496), em bọn họ và là kẻ kế tiếp tục của Hunneric, ngôi nhà trương giảng hòa với những người Công giáo nội địa và một đợt tiếp nhữa xong xuôi bách sợ hãi. Mé ngoài, sức khỏe của Vandal đang được suy giảm sau thời điểm Genseric mất mặt, và Gunthamund mất quá nhiều phần khu đất rộng lớn ở Sicilia về mình người Ostrogoth và cần phản kháng với áp lực nặng nề ngày 1 tăng thêm kể từ người Moor phiên bản địa.

"Từ điển Công giáo" năm 1913 ghi nhận: "Trong Khi Thrasamund (496–523), tự sự cuồng tín của tôi, đáng ghét người Công giáo, ông lý tưởng với những vụ bách sợ hãi ko ụp máu".^[16]

Sụp đổ[sửa | sửa mã nguồn]

Hilderic (523-530) là vị vua Vandal khoan thứ nhất so với Giáo hội Công giáo. Ông được cho phép tự tại tôn giáo; và vì thế những hội nghị tôn giáo của đạo Thiên chúa một đợt tiếp nhữa lại được tổ chức triển khai bên trên Bắc Phi. Tuy nhiên, ông lại không nhiều quan hoài cho tới cuộc chiến tranh, và uỷ thác nó cho 1 member vô mái ấm gia đình, Hoamer. Khi Hoamer nhận một thất bại trước người Moor, phe Arian vô hoàng thất đang được tổ chức một cuộc nổi loàn, và Gelimer, người đồng đội bọn họ của ông (530-533) đang trở thành vua. Hilderic, Hoamer và người thân trong gia đình của mình đã trở nên ném vô tù. Hilderic bị lật ụp và bị giết mổ bị tiêu diệt vô năm 533.^[17]

Hoàng đế Đông La Mã là Justinian I ngay lập tức ngay thức thì tuyên phụ vương cuộc chiến tranh, với bên trên danh tức là tuyên phụ vương Phục hồi lại ngôi vua Vandal mang lại Hilderic. Trong Khi một nhóm quân viễn chinh đang được bên trên đàng cho tới, 1 phần rộng lớn của quân team Vandal và thủy quân của mình được lãnh đạo tự Tzazo, em của Gelimer, cho tới Sardegna nhằm ứng phó với cuộc nổi loàn. Kết ngược là, quân team của Đế quốc Đông La Mã bên dưới sự lãnh đạo tự Belisarius đang được rất có thể đổ xô lên bờ nhưng mà ko bắt gặp cần sự kháng cự nào là và cơ hội trở thành Carthage khoảng chừng 10 dặm (16 km). Gelimer nhanh gọn tập kết một nhóm quân,^[18] và đang được uỷ thác chiến với Belisarius vô trận Ad Decimum; Người Vandal gần như là đang được giành thành công trận đánh này cho tới Khi người em trai của Gelimer, Ammatas và con cháu trai của ông Gibamund bị bị tiêu diệt trận. Gelimer tiếp sau đó hoảng loàn và vứt trốn. Belisarius nhanh gọn cướp lấy Carthage trong lúc những người dân Vandal sinh sống sót kế tiếp đánh nhau.^[19]

Ngày 15 mon 12, năm 533, Gelimer và Belisarius chạm chừng một đợt tiếp nhữa bên trên trận Tricamarum, cơ hội Carthage khoảng chừng đôi mươi dặm (32 km). Một đợt tiếp nhữa, người Vandal đang được đánh nhau mạnh mẽ tuy nhiên bị vỡ, lượt này là lúc người em trai Tzazo của Gelimer tử trận. Belisarius nhanh gọn tiến bộ cho tới Hippo, TP.HCM loại nhì của Vương quốc Vandal, và vô năm 534, Gelimer đầu mặt hàng đoàn quân thành công Đông La Mã, khắc ghi sự kết đôn đốc của Vương quốc Vandal.

Bắc Phi (bao bao gồm miền bắc nước ta Tunisia và phía nhộn nhịp Algeria vô thời kỳ của những người Vandal) đang trở thành một tỉnh La Mã thêm 1 đợt tiếp nhữa, và kể từ cơ người Vandals đã trở nên trục xuất. Hầu không còn người Vandal đang đi vào Saldae (mà thời buổi này được gọi là Béjaïa ở vùng khu đất Kabyl,phía bắc Algeria), điểm bọn họ thống nhất với những người Berber. Một số không giống đã trở nên xung vô quân team đáp ứng triều đình hoặc vứt trốn cho tới nhì quốc gia Goth (vương quốc Ostrogoth và quốc gia Visigoth), một vài phụ phái nữ Vandal kết duyên với bộ đội Byzantine ấn định cư ở phía bắc Algeria và Tunisia. Các binh sỹ Vandal xuất sắc ưu tú nhất được tổ chức triển khai trở thành năm trung đoàn kỵ binh, được gọi là Vandali Iustiniani, và đóng góp quân bên trên biên thuỳ với Ba Tư.

Xem thêm: trương quốc dũng pvc la con ai

Các vị vua Vandal[sửa | sửa mã nguồn]

• Wisimar (m. năm 335)
• Godigisel (năm 359–406)
• Gunderic (năm 407–428)
• Genseric (năm 428–477)
• Huneric (477–484)
• Gunthamund (484–496)
• Thrasamund (496–523)
• Hilderic (523–530)
• Gelimer (530–534)

Ngôn ngữ[sửa | sửa mã nguồn]

Rất không nhiều vấn đề được biết về ngữ điệu của những người Vandal, chỉ hiểu được nó là 1 trong những nhánh của ngữ điệu Đông German. Người Goth chỉ nhằm lại đàng sau có một không hai một mối cung cấp ngữ liệu về loại ngữ điệu Đông Đức này: một phiên bản dịch thế kỷ loại tư của những sách Phúc Âm^[20] Tất cả những người dân Vandal nhưng mà những ngôi nhà sử học tập tiến bộ nghe biết đang được có thể nói rằng giờ Latin, nhưng mà cũng vẫn chính là ngữ điệu đầu tiên của cơ quan ban ngành Vandal (hầu không còn những quan liêu chức nhịn nhường như thể người dân phiên bản địa châu Phi / la Mã)^[21]. Mức chừng biết gọi biết ghi chép vô trái đất cổ truyền thì hầu hết ko chắc hẳn rằng lắm.

Di sản[sửa | sửa mã nguồn]

Từ khoảng chừng năm 1540, vua Thụy Điển xưng thực hiện Suecorum, Gothorum et Vandalorum Rex ("Vua của Suecii (Swede), Goth (Geat) và Vandal (Wend)").^[22] Vào năm 1973, Carl XVI Gustaf đang được kể từ vứt thương hiệu này và giờ phía trên ông chỉ xưng bản thân là Quốc vương vãi Thụy Điển.

Thuật ngữ tiến bộ vandalism (dịch là "tính hoặc phá hủy những dự án công trình văn hóa") khởi nguồn từ "danh tiếng" của những người Vandal như là 1 trong những rợ tộc đang được tiến công và cướp đập trở thành Roma vô năm 455. Có lẽ tính tàn phá của những người Vandal ko hề cao hơn nữa những kẻ xâm phạm không giống vô thời cổ truyền, tuy nhiên những người sáng tác sở hữu tư tưởng yêu mến Roma thông thường quy mang lại bọn họ loại tội đập diệt Roma. Tỷ dụ, thi sĩ Anh Quốc theo đòi trào lưu Khai sáng sủa là John Dryden đang được viết: Till Goths, and Vandals, a rude Northern race, / Did all the matchless Monuments deface, ý phát biểu dân Goth và dân Vandal là những rợ tộc phương Bắc với mức độ đập diệt loại dự án công trình rộng lớn nhưng mà ko gì sánh tự.^[23] Thuật ngữ vandalisme được Giám mục Henri Grégoire trở thành Blois đưa ra vô năm 1794 nhằm mô tả vụ phá hủy những dự án công trình văn hóa truyền thống sau cuộc Cách mạng Pháp. Thuật ngữ này nhanh gọn được vận dụng bên trên từng châu Âu. Sự tạo hình thuật ngữ mới mẻ này vào vai trò cần thiết trong những công việc tô hồng mang lại nom nhận về người Vandal kể từ thời Hậu Cổ đại, thông dụng hóa ý tưởng phát minh trước đó rằng bọn họ là 1 trong những group người man rợ thích thú tàn đập. Người Vandal và những "man tộc" không giống kể từ lâu đã trở nên những người sáng tác và sử gia quy mang lại loại tội phát sinh sự sụp ụp của Đế quốc La Mã.^[24]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Notes

Liên kết[sửa | sửa mã nguồn]

• Kingdom of the Vandals - location map Lưu trữ 2007-12-03 bên trên Wayback Machine